CUMHURİYET HALK PARTİSİ TÜZÜĞÜ

(26 ŞUBAT 2012 TARİHLİ

16. OLAĞANÜSTÜ KURULTAY’DA

YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER İŞLENMİŞTİR)

KURULUŞ

Madde-1

Cumhuriyet Halk Partisi; MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’ün önderliğinde;

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin devamı olarak 9

Eylül 1923 tarihinde kabul edilen “Parti Tüzüğü” ile kurulmuştur.

Cumhuriyet Halk Partisi’nin kurucusu, önderi ve ilk Genel Başkanı

MUSTAFA KEMAL ATATÜRK’tür.

Genel Merkezi Ankara’dadır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

SİYASAL İLKELER VE DEĞERLER

Madde-2

Cumhuriyet Halk Partisi programındaki anlamlarıyla şu ilkelere bağlıdır:

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

• Cumhuriyetçilik,

• Milliyetçilik,

• Halkçılık,

• Devletçilik,

• Laiklik,

• Devrimcilik.

Başta Kurtuluş Savaşımız olmak üzere, özgürlük hareketlerinden, emek

mücadelesinden ve evrensel dayanışmadan kaynağını alan sosyal

demokrasinin, “insan hakları, hukukun üstünlüğü, özgürlük, eşitlik,

dayanışma, barışçı ve adil bir dünya, emeğin yüceliği, sürdürülebilir ve

dengeli kalkınma, gönenç, doğanın ve çevrenin korunması, çoğulcu

ve katılımcı demokrasi” değerlerine dayanan; kadın erkek eşitliğine

inanan; bu değerleri gerçekleştirmeyi hedefl eyen; devleti, kişilerin

özgürlüklerini ve refahını sağlamaya yönelik bir hizmet aracı olarak

kabul eden çağdaş demokratik sol bir siyasal partidir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kısaltılmış adı “CHP” olan Cumhuriyet Halk Partisi’nin yukarıda yazılı

ilkelerini ifade eden ve biçimi, ölçüleri, niteliği yönetmelikle belirlenen

“ALTI OK” lu özel bir simgesi ve kırmızı zemin üzerine beyaz “ALTI OK”lu

bayrağı vardır.

AMAÇ

Madde-3 (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

değiştirilen madde)

Cumhuriyet Halk Partisi’nin amacı;

İnsan haklarına ve hukukun üstünlüğüne; laik, çağdaş, katılımcı ve

çoğulcu demokrasiye dayanan hakça bir düzen oluştur

mak,

Ülkenin güvenliğini ve bütünlüğünü, ulusal birliği, ekonomik ve siyasal

bağımsızlığı, yurtta ve dünyada barışı koruyup güçlendirmek,

Kuvvetler ayrılığına, bağımsız ve tarafsız yargıya dayanan bir hukuk

devleti düzenini gerçekleştirmek,

Bireysel hak ve özgürlüklerin güvence altına alınmasını sağlamak, özgür

bireyler arasında toplumsal dayanışmayı ve işbirliğini geliştirmek,

Her bireyin kendi kişiliğini ve potansiyelini geliştirmesinin önündeki

engelleri kaldırmak,

Her türlü ayrımcılığa ve dışlanmaya karşı mücadele etmek ve bu tür

işlemlere maruz kalan kişilerle dayanışma halinde olmak,

Bireylerin kültürel farklılıklarının zenginlik olduğunu göz önünde

tutarak ve koruyarak bir arada yaşayabilecekleri ortamı ve koşulları

sağlamak,

Yoksulluk ve açlıkla hak temelinde mücadele etmek, tam istihdam

hedefi ne ulaşmak,

Sürdürülebilir ve dengeli kalkınmayı, insanca ve hakça bölüşmeyi ve

toplumsal dayanışmayı sağlamak,

Halkın mutluluğunu, gönencini ve yönetime katılma olanağını

arttırmak,

Haklardan ve özgürlüklerden eşit olarak yararlanılmasını sağlamak,

Cinsiyet eşitliğinin toplumsal yaşamın her alanında uygulanmasını

sağlamak, kadına karşı her türlü şiddeti önlemek,

Gençlere; bilime, teknolojiye, gelişmeye, yeniliğe ve değişime açık,

özgür ve eleştirel düşünceye sahip, demokrasi ve insan haklarına

saygılı bir toplumun bireyleri olmalarını sağlayacak bir eğitim vermek,

Çocukların birey olarak haklara sahip olduğunu göz önünde tutarak

haklarını korumak ve uygulanmasını sağlamak, çocuklara yönelik her

türlü şiddet ve istismarı önlemek,

Engellilerin toplumsal yaşama katılımını sağlayacak önlemleri almak,

her engelli bireyin farklı gereksinimleri olduğunu göz önünde tutmak,

Tüm emekçilerin örgütlenme, toplu sözleşme, grev haklarının

tanınmasını sağlamak, insanca çalışma koşullarını güvence altına

almak,

Bilimin, sanatın, kültürün gelişmesini sağlayacak özgür ortamı

yaratmak,

Doğayı, çevreyi ve hayvan haklarını korumak,

Emperyalizmin, sömürünün ve sömürgeciliğe yönelik her türlü

uygulamanın önlenmesi için mücadele etmek ve tüm insanlığın

esenliğine ve özgürlüğüne katkıda bulunmaktır.

SİYASAL YAŞAM ANLAYIŞI

Madde-4

Cumhuriyet Halk Partisi’nin üyeleri için siyasal yaşamda görev almak,

onurlu bir toplum hizmetidir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Siyasal görevler, özel çıkarlar için kullanılamaz.

Siyasal yaşamda etkinlik kazanmak için kimseye kişisel yarar

sağlanamaz.

Toplumsal ve siyasal yaşamda erdemli olmak, erdemliliği savunmak,

korumak ve gerçekleştirmek Cumhuriyet Halk Partili olmanın ön

koşuludur.

ÇALIŞMA İLKELERİ

Madde-5

Partinin bütün görevleri, tüzük kuralları içinde, partililerin tümüne

açıktır.

Partili için başarı, Partinin başarısıdır. Siyasal eylem Partinin eylemidir.

Partililer; özel yaşamlarında, görevlerinde, işlerinde ve üyesi

bulundukları kuruluşlarda, Partinin ilkelerine ve doğrultusuna uygun

davranırlar ve çalışırlar.

Partililer toplum hayatının ve parti görevlerinin gerektirdiği yetenekleri

kazanmak; sorumluluk yerlerine, partinin başarılı, bilgili ve yetenekli

üyelerinin seçilmelerini sağlamak için sürekli çaba harcarlar.

Siyasal yaşamda; erdemliliğe, üretkenliğe, yeteneğe ve emeğe uygun

yükselmek esastır. Partililer, bu ilkelere uymakla, parti yöneticileri de

bu ilkeleri uygulamakla yükümlü ve sorumludurlar.

ÜYELİK

Madde-6

Cumhuriyet Halk Partisine, Partinin ilke, amaç ve değerlerini

benimsemeleri kaydıyla, medeni ve siyasi hakları kullanma ehliyetine

sahip bulunan her yurttaş üye olabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

PARTİ ÜYELERİNİN GÖREVLERİ VE HAKLARI

Madde-7

A) Parti Üyelerinin Görevleri

a) Bağlı oldukları ilçe başkanlıklarına yılda 12 – 120 TL arasında aidat

verirler. İlçe başkanlıkları bu aidatın %15’ini il başkanlığına aktarırlar.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Aidat yükümlülüğünü yerine getirmeyen üyeler Parti içi seçme ve

seçilme haklarını kullanamazlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

b) Öncelikle ve özellikle üyesi bulundukları sandık çevresinden başlayan

bir görev ve sorumluluk duygusu içinde, parti çalışmalarına katılırlar.

c) Seçimlerde, parti adaylarına oy vermekle ve onların kazanmalarını

sağlamak için çalışmakla ve partinin başarısını en üst düzeye çıkarmak

için çaba harcamakla yükümlüdürler.

d) Partinin ilkelerini, programını, kurultay bildirgelerini ve kararlarını,

seçim bildirgelerini, partinin genel ve yerel politikaları ile hizmetlerini

her olanaktan yararlanarak yurttaşlara duyurmakla görevlidirler.

e) Görev aldıkları parti organlarının toplantılarına ve çalışmalarına katılırlar;

kendilerine verilen ödevleri yerine getirirler.

f ) Partide ya da partinin üstlendiği kamu hizmetlerinde aldıkları görevleri

yerine getirmekle, görevden ayrılırken hizmetin gerektirdiği devir

işlemlerini eksiksiz yapmakla yükümlüdürler. Zorunluluk olmadıkça

görevden çekilemezler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

g) Yurttaşların ülke ve yöre sorunları ile ilgili görüşlerini partinin yetkili

organlarına aktarırlar. Yöresel sorunların çözümü için parti programı

doğrultusunda yöre halkı ile dayanışma içinde çaba gösterirler.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

h) Çevresinde sevilen, güven duyulan ve etkin olan yurttaşların Partiye

kazandırılmasına çalışır, sorumluluk taşıyarak başvuru belgesini imzalar

ve tanıtımını yaparlar.

i) Partinin düzenlediği ve çağrılı oldukları eğitim çalışmalarına katılırlar.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da i bendindeki hüküm

kaldırılmış, takip eden bentlerin harfl eri buna göre düzenlenmiştir.)

j) Parti üyeleri, ilgi alanlarına ve mesleklerine göre, oda, sendika,

dernek, kooperatif ve vakıf gibi kurum ve kuruluşlarda yetkili organın

görevlendirmesi üzerine Parti adına çalışmalara katılırlar. Bu çalışmalar

hakkında yetkili parti organlarını bilgilendirirler. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) Parti Üyelerinin Hakları

a) Parti içi seçimlerde parti organlarına aday olmak, seçilmek.

b) Parti içi seçimlerde oy vermek, seçmek.

c) Genel ve yerel seçimlerde aday adayı olmak, aday olmak, aday seçilince

parti listesine katılmak.

d) Parti içi toplantılara, çalışmalara ve üyesi seçildiği kongrelere

katılmak, düşüncelerini ve dileklerini bildirmek, Partinin yerel ve genel

politikalarının oluşumuna katılmak. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

e) Parti ile ilgili bilgi istemek.

f ) Haksızlıklara karşı savunulmasını parti örgütünden istemek.

ÜYELİK BAŞVURUSU VE ÜYE YAZIMI (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay’da değiştirilen başlık)

Madde-8

Partiye üye olmak isteyen kişi, bir partilinin tanıtım önerisini taşıyan

üç örnek başvuru belgesi ile sandık seçmen listesinde kayıtlı olduğu

(MERNİS) muhtarlık bölgesinin bağlı olduğu ilçe başkanlığına

doğrudan başvurur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Üye başvuru belgesindeki “Kişisel Bilgiler”, “Parti Bilgileri” ve diğer

başvuru bölümleri başvuran tarafından eksiksiz doldurulur. Eksik

doldurulmuş belgeler tamamlatılır; aksi halde geçersiz sayılır.

Üye başvuru belgesindeki bilgiler, üye başvuru defterine numara

sırasıyla kaydedilir. Defterdeki özel bölümler başvuru sahibi ve

başvuruyu alan yetkili tarafından o anda imzalanır. Başvurana, mutlaka

görevli ilçe yöneticisi tarafından başvurunun alındığını gösteren “alındı

belgesi” verilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

İlçe yönetim kurulu, başvuru defterine yazılmış kişilerin durumunu

askı süresi içerisinde inceler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

İlçe yönetim kurulu, Partiye alınmalarında yasal ve tüzüksel sakınca

olmayanların üç örnek başvuru belgesinden birini Genel Merkez Üye

Yazım Bürosuna, birini il yönetim kuruluna gönderir. Birini de ilçe

merkezindeki dosyasına koyar.

İlçe yönetim kurulunun üyelikle ilgili dosyaları ve defterleri o ilçedeki

üyelere açık tutulur.

Seçmen olma hakkını yeni kazananlar ve nakillerle ilgili hususlar, Üye

Yazım Yönetmeliği’nde belirtilir.

Üyelik için internet yoluyla ön başvuru yapılabilir. Bu başvuruya

ilişkin usul ve esaslar Yönetmelikle düzenlenir. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay’da eklenen fıkra)

ÜYELİK BAŞVURUSUNUN ASKIYA ÇIKARILMASI (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da değiştirilen madde)

Madde-9

Üyelik başvurusu, izleyen ayın birinci gününden başlayarak ilçede on

beş gün süreyle askıya çıkarılır. Bu süre içinde itiraz edilmez ise başvuru

sahibi üye yazılır ve Genel Merkeze bildirilir. Askıya ve itiraza ilişkin usul

ve esaslar Yönetmelikle düzenlenir.

YURT DIŞINDAKİ YURTTAŞLARIN ÜYELİK BAŞVURUSU

Madde-10

Yurt dışındaki yurttaşlar, üyelik başvurularını bir yazı ile Genel Merkez

Üye Yazım Bürosu’na yaparlar. Yazıya yurt dışında sürekli oturdukları

yerin adresi ile Türkiye’de iken sürekli oturdukları ilçedeki açık adresi ve

nüfus hüviyet cüzdanının onaylı örneğini eklerler.

Genel Merkez Üye Yazım Bürosu başvuru yazısını bir hafta içinde ilgili

ilçe başkanlığına gönderir. İlgili ilçe başkanlığı, gerekli incelemeleri ve

işlemleri, Üye Yazım Yönetmeliği uyarınca, yerine getirir.

ÜYELİĞE İTİRAZ

Madde-11

İlçe yönetim kurulu, başvuru defterine yazılmış kişilerin isim listesini

her ayın ilk günü, ilçe merkezinde askıya çıkarır. Bu listeler (15) gün

süreyle askıda kalır.

Partililer, askı süresi içinde ilçe yönetim kuruluna başvurularla ilgili

itirazlarda bulunabilirler. İlçe yönetim kurulu itirazları (15) gün içinde

inceleyerek karara bağlar ve ilgililere duyurur.

İlçe yönetim kurulu, başvuru defterine yazılmış kişilerin durumunu

inceledikten, itirazları karara bağladıktan sonra, partiye alınmalarında

yasal ve tüzüksel sakınca bulunanlara, en geç (15) gün içinde ilçe

yönetim kurulunun gerekçeli kararıyla birlikte bildirimde bulunur.

İlgili, bu bildirime karşı, il yönetim kuruluna (10) gün içinde itiraz

edebilir.

İtiraz ilçe başkanlığı aracılığı ile yapılmışsa ilçe yönetim kurulunun

gerekçeli kararı da eklenerek, dosya, il yönetim kuruluna (5) gün içinde

gönderilir.

İtiraz doğrudan il yönetim kuruluna yapılmış ise, il yönetim kurulu,

ilçe yönetim kurulunun gerekçeli kararını (5) gün içinde ister ve ilçe

yönetim kurulu dosyayı (5) gün içinde il yönetim kuruluna gönderir.

İl yönetim kurulu (15) gün içinde konuyu karara bağlar. İl yönetim

kurulunun kararı kesindir.

İl yönetim kurulunun kararından sonra dosya ilçe yönetim kuruluna

iade edilir.

İl yönetim kurulu, ilçe yönetim kurulunun kararını uygun görmemiş ise,

ilgiliye ve ilçe yönetim kuruluna (7) gün içinde durumu bildirir.

Başvuruyu yapanla ilgili başka itiraz yoksa, ya da yapılan itiraz kabul

edilmemiş ise, Tüzüğün 8’inci maddesine göre, (3) örnek başvuru

belgesinin bir örneği Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’na, bir örneği

il yönetim kuruluna gönderilir. (19.11.2005 günlü kurultay kararı ile

değişik)

İl yönetim kurulu, ilçe yönetim kurulunun kararını uygun görmüş ise, ilçe

yönetim kurulu durumu (7) gün içinde ilgiliye bildirir. Başvuru belgeleri

iptal edilip dosyasına konur. Başvuru defterinin özel bölümüne gerekli

bilgiler işlenir.

MERKEZ YÖNETİM KURULU KARARI İLE ÜYELİK

Madde - 12

Merkez Yönetim Kurulu:

a) Başka bir parti mensubu ya da bağımsız olarak TBMM üyeliği ile

belediye başkanlığı yapmış ve yapmakta olanların; (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

b) Sendikalar, meslek odaları ve birlikleri başta olmak üzere, ülke

genelinde örgütlenmiş kurum, kuruluş ve etkin sivil toplum örgütlerinin

üst düzey yöneticilerinin; (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

c) Ülkeye önemli bilimsel, siyasal, sosyal, kültürel, sanatsal, ekonomik

ve sportif hizmeti geçenlerin; (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

d) Genel Başkan’ca önerilen kişilerin;

üyeliğe yazılmasına karar verebilir. Bu şekilde üyeliğe kabul edilenler

üç ay süreyle yalnızca seçilme hakkından yararlanabilir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Bu durumda başvuru belgeleri, Üye Yazım Bürosu ile ilgili il ve ilçe

başkanlıklarına gönderilir.

Madde – 13

(01.07.2001 tarihli Kurultay kararıyla madde kaldırılmıştır.)

ÜYELİK İŞLEMLERİ (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

değiştirilen başlık )

Madde-14

İlçe yönetim kurullarınca üyeliğine karar verilenler ile Merkez Yönetim

Kurulunca üyeliğe kabul edilenler, Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’nca

Parti Üye Genel Kütüğüne yazılır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Genel Merkez Üye Yazım Bürosu, her üç ayda bir üyeliğe kabul

edilenlerin çizelgesini, ilgili il ve ilçelere bildirir. İlçe yönetim kurulları,

ilgilisine bilgi verir ve üyelerin isim çizelgelerini ilgili belde yönetim

kuruluna ve muhtarlık bölgesi çalışma grubuna gönderir.

Parti üyeliğine kabul edilenlerin eğitim programına alınmaları sağlanır.

Üyenin aldığı eğitimler, üye defterine ve üyelik kütüğüne işlenir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen fıkra)

ÜYE YAZIMLARININ GENEL MERKEZ’DE TOPLANMASI

Madde-15

Tüzükte belirlenen kurallara uyularak yapılan üye yazımları, Genel

Merkez Üye Yazım Bürosu’nca ayrı ayrı bilgisayar ortamına aktarılarak

Genel Merkez’de toplanır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Genel Merkez Üye Yazım Bürosu, Asıl Üye Genel Kütüğü’nü oluşturur ve

ilgili makamlara gerekli bilgileri, kayıtları ve belgeleri ulaştırır.

Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’nca tutulan Parti Kütüğünün ilçe

başkanlığına gönderilen nüshası üye kayıt defteri olarak işlem görür.

ÜYELİKTE YER KOŞULU

Madde-16

Birden çok muhtarlık bölgesinde üye olunamaz; yazılı olunan

muhtarlık bölgesi dışında delege seçilmek mümkün değildir. Üyeler,

yazılı oldukları ilçe dışından başka ilçe kongresine, ilçenin bağlı

olduğu il dışından başka il kongresine, il delegesi ve kurultay delegesi

seçilemezler. Üyesi olmadıkları yönetim birimi çevresinde görev

alamazlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Parti Meclisinin ve TBMM’nin partili eski ve yeni üyeleri bu kuralın

dışındadır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Büyükşehir belediyelerinin sınırları içindeki ilçelerde, İlçe Başkanlığı ve

İlçe Yönetim Kurulu üyeliği için de bu kural uygulanmaz.

Bu durumda olanlar, bir kongre dönemi için yalnız bir ilçe çevresinde

bu hakkı kullanabilir.

ÜYENİN YER DEĞİŞTİRMESİ

Madde-17

Partiye yazılı olduğu ilçeden ayrılan üye, ayrıldığını ve taşındığı yeri, ilçe

başkanlığına bildirir. İlçe başkanlığı, bildirim üzerine üyenin kaydının

gittiği yer ilçe başkanlığına aktarılmasını sağlamakla görevlidir. Yazılı

olduğu ilçe içinde muhtarlık bölgesini değiştiren üye de üç ay içinde,

yeni adresini belgeleyerek ilçe başkanlığına bildirir. (12-13.02.2000

tarihli Kurultay kararıyla değişik)

TBMM yeni ve eski üyeleri ile Parti Meclisi üyeleri seçim çevresindeki

üyeliklerini sürdürebilirler.

PARTİ KİMLİK BELGESİ

Madde-18

Asıl üye olunduğunda, Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’nca düzenlenen

Parti Kimlik Belgesi, ilçe başkanlığı aracılığı ile üyelere verilir. Üyelik,

geçerli Parti

Kimlik Belgesi ile kanıtlanır. Geçerli Parti Kimlik Belgesini göstermeyenler,

Kimlik Belgesini yenilemeyenler, yer değiştirdiğinde üç ay içinde üyelik

yazımını aktarmayanlar, bu işlemleri tamamlayıncaya dek üyelikten

doğan seçme ve seçilme haklarını kullanamazlar.

Kimlik Belgesi ile ilgili konular Üye Yazım Yönetmeliği’nde düzenlenir.

AD SİLME

Madde-19

Bir partilinin, disiplin suçları dışında, başvurma belgesinde yanlış bilgi

verdiği, üyeliğe yazımı sırasında, yasaların ve Tüzüğün öngördüğü

nitelikleri taşımadığı ya da bu niteliklerini sonradan yitirdiği anlaşılırsa;

ilçe başkanlığı durumu il başkanlığına bildirir.

İl başkanlığı, partiliden yazılı olarak bilgi ister. Bu yazı (15) gün içinde,

yanıtlanmazsa ya da verilen yanıt geçerli ve yeterli görülmezse, il

yönetim kurulu o partilinin adını silmeye karar verir, durumu (15) gün

içinde ilgiliye, ilçesine ve Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’na bildirir.

İlgili, ad silme kararının kendisine bildirilmesinden başlayarak (15)

gün içinde, Merkez Yönetim Kurulu’na itiraz edebilir. Merkez Yönetim

Kurulu’nun kararı kesindir.

Ad silme kararı kesinleşince, durum Merkez Yönetim Kurulu’nca ilgili il

ve ilçe başkanlıklarına, Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’na bildirilir ve

ilgiliye duyurulur.

Yargı organlarının veya seçim kurullarının kararlarına uyularak adı

silinenler için de Merkez Yönetim Kurulu aynı işlemi yapar.

PARTİDEN AYRILMA

Madde-20

Partiden ayrılmak istediklerini yazılı olarak bildiren üyelerin adları,

imzalarının kendilerine ait olduğu saptandıktan sonra, bağlı

bulundukları ilçe yönetim kurulu tarafından, Genel Merkez Parti

Kütüğü ile irtibatlandırılmak üzere Genel Merkez Üye Yazım Bürosu’na

bildirilir. Durum, Genel Merkez Üye Yazım Bürosu tarafından ilgiliye,

belde yönetim kuruluna, ilçe başkanlığına ve il başkanlığına bildirilir.

(12-13.02.2000 tarihli Kurultay kararıyla; 19.11.2005 tarihli Kurultay

kararıyla değişik)

ÜYE YAZIMINDA TÜZÜĞE AYKIRI DAVRANANLAR

Madde-21

Üye yazımlarında; başkası adına üye başvuru belgesi düzenleyenler,

başkasının imzasını taklit edenler, gerçek dışı beyanda bulunanlar,

sahte belge düzenleyenler, üyelerin kayıtlarını silenler, üyeleri ayrılmış

gösterenler, Üye Yazım Yönetmeliği’ne aykırı davrananlar hakkında

ivedi olarak disiplin kovuşturması yapılır.

Yukarıda yazılan suçları işlediği, disiplin kovuşturması sonucu

saptananlar hakkında, disiplin cezalarının uygulanması yanında,

Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulur.

ÜYE YAZIM YÖNETMELİĞİ

Madde-22

Üyelik için başvurma, itiraz ve yazım kuralları, Genel Sekreterliğe

bağlıGenel Merkez Üye Yazım Bürosu’nun kuruluşu, işleyişi, kadroları

ve çalışma yöntemleri, Parti Kimlik Belgesi’nin biçimi, Parti Kimlik

Belgesi’nin hangi tarihlerde nasıl yenileneceği ve üyelikle ilgili

işlemlerin nasıl yürütüleceği, Üye Yazım Yönetmeliği’nde düzenlenir.

(19.11.2005 günlü Olağan Kurultay kararıyla değişik)

Üye Başvuru Belgesi ve Üye Başvuru Defteri, Genel Merkez Üye Yazım

Bürosu’nca bastırılıp Yönetmelikte belirlenen kurallara uygun olarak,

ilçe başkanlıklarına dağıtılır. İlçe başkanlığı; başvuru defterine, ilçenin

adını, defterin sayfa sayısını, kaç başvuruya yeteceğini, hangi tarihte

kullanılmaya başlayacağını yazarak ilçe seçim kuruluna onaylatır.

PARTİ ÖRGÜTÜ

Madde-23

Parti örgütü;

A) Merkez organlarından,

B) İl örgütlerinden,

C) İlçe örgütlerinden, (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

eklenen bent)

D) Parti gruplarından, (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

E) Kadın Kollarından ve Gençlik Kollarından oluşur. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent)

Merkez Organları şunlardır:

a) Kurultay,

b) Genel Başkan,

c) Parti Meclisi,

d) Merkez Yönetim Kurulu,

e) Yüksek Disiplin Kurulu,

İl Örgütleri şunlardır:

a) İl Kongresi,

b) İl Başkanı ve İl Yönetim Kurulu,

c) İl Disiplin kurulu,

İlçe örgütleri şunlardır: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

eklenen cümle)

a) İlçe Kongresi,

b) İlçe Başkanı ve İlçe Yönetim Kurulu,

c) Belde Başkanı ve Belde Yönetim Kurulu,

Parti Grupları şunlardır:

a) TBMM Grubu,

b) Belediye Meclisleri Parti Grupları,

c) İl Genel Meclisleri Parti Grupları.

Belediye meclisi ve il genel meclisi üyeleri, disiplin kurullarında ve

Yüksek Disiplin Kurulu’nda görev alamazlar. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay’da eklenen fıkra)

ÖRGÜT YÖNETİM BİRİMLERİ

Madde-24

a) Belde Başkanı ve Belde Yönetim Kurulu,

b) İlçe Başkanı ve İlçe Yönetim Kurulu,

c) İl Başkanı ve İl Yönetim Kurulu,

d) Genel Başkan ve Merkez Yönetim Kurulu örgüt yönetim birimleridir.

Örgüt yapısı içinde usulüne uygun olarak çalışma grupları ve

sorumluluk alanları oluşturulabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Madde-25 (13.02.2000 tarihli Kurultay kararıyla yürürlükten

kaldırılmıştır.)

MUHTARLIK BÖLGESİ GÖREVLİLERİ ÇALIŞMA GRUBU

Madde-26

Muhtarlık bölgelerinde, “Muhtarlık Bölgesi Görevlileri Çalışma

Grubu” oluşturulur. Muhtarlık bölgesi görevlileri çalışma grubu, bağlı

bulunduğu ilçe yönetim kurulunun sorumluluğu altında çalışır.

Muhtarlık bölgesi görevlileri çalışma grubunun çalışma esasları ve

diğer hususlar yönetmelikle belirlenir. (12-13.02.2000 tarihli Kurultay

kararıyla değişik)

BELDE ÖRGÜTÜ

Madde-27

İl ve ilçe merkezleri dışında belediye örgütü olan yerlerde belde örgütü

kurulur. Belde örgütleri ilçe başkanlıklarına bağlıdır. (01.07.2001 tarihli

Kurultay kararı ile değişik)

Belde örgütü, belde başkanı ile (4-10) kişiden kurulan yönetim

kurulundan oluşur. (24 Ekim 2003 tarihli Kurultay kararıyla değişik)

Belde başkanı ile belde yönetim kurulunun seçimi, çalışma yöntemleri,

görev ve sorumlulukları ile yetkileri yönetmelikle düzenlenir.

İLÇE BAŞKANI

Madde-28 (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İlçe başkanı, ilçe kongresince gizli oyla seçilir. İlçe çevresinde Partinin

temsilcisidir. İlçe yönetim kuruluna, ilçe ve belde belediye meclisleri

gruplarına başkanlık eder.

İlçe başkanı, ilçe yönetim kurulunun, ilçe çevresindeki belediye

meclisi grubunun, ilçe düzeyinde kurulmuş çalışma gruplarının, belde

başkanları ve belde yönetim kurullarının, muhtarlık bölgesi görevlileri

çalışma gruplarının, kanunda ve Tüzükte belirlenen ya da parti

organlarınca verilen görevleri yerine getirmeleri için uyumlu ve verimli

çalışmalarını sağlar.

İlçe başkanı, başkanı olduğu ilçenin ekonomik, sosyal ve yöresel

sorunlarını inceler, bunların çözümüne yardımcı olur, belde

başkanlarıyla düzenli olarak toplanır, parti örgütüyle, meslek ve sivil

toplum örgütleriyle, sendikalarla, yaygın ve yerel basınla ilişkileri

sağlıklı tutar; onların sorunlarıyla ilgilenir; çözümlerine katkıda

bulunur; bu kuruluşlarda Partililerle işbirliği yaparak başarılı olmalarına

yardımcı olur.

İlçe başkanı, belediye çalışmalarında etkinlik ve başarı sağlamak için

Partili belediye başkanlarıyla sürekli ilişki içinde olur.

İLÇE YÖNETİM KURULU

Madde-29

İlçe yönetim kurulu, ilçe başkanı ile (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen bentler)

a) Nüfusu 20.000’den az olan ilçelerde on (10) üyeden,

b) Nüfusu 20.000 - 50.000 (50.000 dahil) arasında olan ilçelerde on iki

(12) üyeden,

c) Nüfusu 50.000 - 100.000 (100.000 dahil) arasında olan ilçelerde on

dört (14) üyeden,

d) Nüfusu 100.000 - 500.000 (500.000 dahil) arasında olan ilçelerde on

altı (16) üyeden,

e) Nüfusu 500.000’den fazla olan ilçelerde on sekiz (18) üyeden oluşur.

Parti Meclisi, ilçe ve ilin ortak talebiyle, ilçenin üye, nüfus ve partili

seçmen sayılarını da dikkate alarak yukarıda belirtilen yönetim kurulu

sayılarını yarı oranında arttırabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da eklenen fıkra )

İlçe yönetim kurulu üyeleri ile bu üyelerin sayısı kadar yedek üye ilçe

kongresinde gizli oyla ve aldıkları oy sırasına göre seçilirler. Üyeliklerde

boşalma olduğunda cinsiyet kotası gözetilerek yedek üyeler sıra ile

göreve getirilir. İkinci dereceye kadar kan ve kayın hısımları ile eşler

aynı kurulda bulunamaz. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Birden çok kurulda üye olunamaz.

İlçe başkanı, ilçe yönetim kurulu üyeleri arasından yeteri kadar ilçe

başkan yardımcısı belirler. Başkan yardımcıları, ilçe başkanı tarafından

görevden alınabileceği gibi, kurul üyelerinin üçte birinin yazılı

önerisi ve üye tam sayısının 2/3 ünün güvensizlik oyuyla görevden

uzaklaştırılabilir. İlçe başkanı, istifa, görevden alma veya düşürülen ilçe

başkan yardımcısının yerine yönetim kurulu üyeleri arasından atama

yapar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İlçe yönetim kurulu, üyeleri arasından gizli oyla ve üye tam sayısının

yarıdan bir fazlasının oyu ile bir ilçe sekreteri, bir sayman, bir eğitim

sekreteri ve bir bilişim sorumlusu seçer. İlçe sekreteri, sayman, eğitim

sekreteri, bilişim sorumlusu, kurul üyelerinin üçte birinin yazılı önerisi

üzerine ve üye tam sayısının 2/3’ünün güvensizlik oyuyla görevden

uzaklaştırılabilir. Atama ve görevlendirmeler, il başkanlığına ve Genel

Merkeze bildirilir; partili ise, belediye başkanı ve belediye meclisi

ile il genel meclisi grubu bilgilendirilir. İlçe başkanının yokluğunda,

belirlediği ilçe başkan yardımcısı ona vekalet eder. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İlçe yönetim kurulları, en az iki haftada bir önceden belirlenmiş gün

ve saatte çağrı yapılmaksızın olağan olarak toplanır. Ayrıca gerekli

durumlarda çağrılı olarak olağanüstü toplantı yapılır. Toplantılara

kadın ve gençlik kolları başkanları da katılır, görüşlerini açıklayabilir,

önerilerde bulunabilir; ancak oy kullanamazlar. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Birbirini izleyen üç toplantıya özürsüz katılmayan üyenin kurul üyeliği

düşer. Üyeliğin düştüğünü tesbit eden karara karşı bir üst yönetim

organına itiraz edilebilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Geçerli ve kabul edilebilir bir mazereti olmadan üst üste üç olağan

toplantısını yapmayan ilçe başkanı ile ilçe yönetim kurulunun,

il yönetim kurulunca veya Merkez Yönetim Kurulunca düşmüş

sayılmasına karar verilebilir.

İlçe yönetim kurulları, her iki ayda bir ayın ilk toplantı gününde

genişletilmiş olarak toplanır. Bu toplantıya, ilgili Yönetmelikte belirtilen

doğal üyeler katılır. Doğal üyeler konuşabilir, ama oy kullanamazlar.

Genişletilmiş toplantıda ülke ve yöre sorunları ile parti politikaları

görüşülerek değerlendirmeler yapılır, öneriler geliştirilir.

İLÇE YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay’da değiştirilen başlık)

Madde-30

İlçe Yönetim Kurulu, ilçe çevresinde Partinin başarısı ve amaçlarının

gerçekleştirilmesi için yapılacak çalışmaları düzenlemekle ve

yürütmekle yükümlüdür.

Bu amaçla;

A) Partinin ilkelerini, amaçlarını, Programını, politikalarını ve görüşlerini

halka ulaştırmak ve benimsetmek için çalışır. Bunlara ve Partiye karşı

yapılabilecek eleştirilere yanıt verir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

B) Tüzük kurallarını, kongrelerin ve üst yönetim birimlerinin kararlarını

uygular, vereceği görevleri yapar. İlçe düzeyinde oluşturulan çalışma

gruplarının, belde örgütlerinin, muhtarlık bölgesi görevlileri çalışma

grupları ile ilçe çevresindeki belediye meclisleri parti gruplarının

çalışmalarını düzenler ve denetler.

C) Diğer partilerin çalışmalarını izler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

D) Partinin üye sayısını ve yandaşlarını çoğaltmak için çalışmalar yapar.

E) Bütün seçimlerde parti adaylarının kazanmasını sağlamak için

gerekli çalışmaları yapar ve yaptırır. Seçim örgütlenmesini yapar. Seçim

çalışmalarını denetler. Seçimlerle ilgili yasal görevleri zamanında ve

eksiksiz yerine getirir.

F)İlçe çevresindeki mahalle ve köylerin ekonomik, sosyal ve yöresel

sorunlarını inceler. Bunların çözümüne yardımcı olur. Meslek ve

sivil toplum örgütleriyle, sendikalarla, yerel basınla ilişkileri sağlıklı

tutar; onların sorunlarıyla ilgilenir; çözümlerine katkıda bulunur; bu

kuruluşlarda görevli partililerle işbirliği yaparak başarılı olmalarına

yardımcı olur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

G) İlçedeki ekonomik, sosyal ve siyasal olaylarla ilgili bilgileri toplayıp

değerlendirir ve üst yönetim birimlerine bildirir.

H) Üst yönetim biriminin bilgisi ile ilçe sınırları içinde siyasal, toplumsal

ve kültürel nitelikte toplantılar düzenler.

I) Gerekli gördüğü konularda araştırma, inceleme ve değerlendirme

yapmak üzere uzmanların ve üyelerin katılacağı çalışmaları

programlayarak gerçekleştirir.

J) Partinin gelir kaynaklarını geliştirmek ve arttırmak için çalışmalar

yapar.

K) İl yönetim kurulunun bilgisi ve onayıyla ilçe çevresinde parti

çalışmalarını sürdürmek amacıyla çalışma büroları açabilir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

L) Üyeler için düzenlenen parti içi eğitimle ilgili gerekli çalışmaları

yapar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent)

İLÇE YÖNETİMİNDE İŞBÖLÜMÜ (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen başlık )

Madde-31

a) İlçe başkanı, ilçe başkan yardımcılarının görev alanlarını belirler.

b) İlçe sekreteri, ilçe yönetim kurulu toplantı ve tutanaklarını düzenler,

kararları karar defterine geçirir, imza edilmelerini sağlar. İlçenin,

gelen-giden her türlü evrak işlerinden, yazışmalarından ve arşivin

düzenlenmesinden sorumludur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

c) İlçe saymanı, ilçenin hesap işlerini yürütür; gelir gider işlemlerinin

zamanında ve mevzuata uygun olarak yapılmasını sağlar; partiye

yeterli ve düzenli gelir sağlanmasına çalışır; partinin demirbaşlarının

ve malvarlığının korunmasını gözetir; ilçede kayıtlı parti üyelerinin

aidatlarını düzenli olarak ödemeleri için gerekli çalışmayı yapar.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent )

d) İlçe eğitim sekreteri, parti içi eğitim programının uygulanmasını

sağlar; Parti eğitmenlerinin çalışmalarını düzenler. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent )

e) İlçe bilişim sorumlusu, bilgi ve iletişim teknolojilerinden en verimli

biçimde faydalanılmasını, birimler arasındaki iletişimin sağlanmasını,

bilişim sistemlerinin kesintisiz ve güvenli bir biçimde kullanılmasını

sağlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent )

İL BAŞKANI

Madde-32

İl başkanı, il kongresince gizli oyla seçilir. İl çevresinde Partinin

temsilcisidir. İl yönetim kuruluna, il ya da büyükşehir belediye meclisi

grubuna, il genel meclisi grubuna başkanlık eder. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İl başkanı, il yönetim kurulunun, ilçe yönetim kurulunun, il ya da

büyükşehir belediye meclisi grubunun, il genel meclisi grubunun, il

düzeyinde kurulmuş çalışma gruplarının kanun ve Tüzükle belirlenen

veya Parti organlarınca verilen görevleri yerine getirmeleri için uyumlu

ve verimli çalışmalarını sağlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Başkanı olduğu ilin çevresindeki ilçelerin ekonomik, sosyal ve yöresel

sorunlarını inceler. Bunların çözümüne yardımcı olur. İlçe başkanlarıyla

düzenli olarak toplanır. Parti örgütüyle, meslek ve sivil toplum

örgütleriyle, sendikalarla, yaygın ve yerel basınla ilişkileri sağlıklı

tutar; onların sorunlarıyla ilgilenir; çözümlerine katkıda bulunur; bu

kuruluşlarda görevli Partililerle işbirliği yaparak başarılı olmalarına

yardımcı olur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen fıkra)

İl başkanı, belediye çalışmalarında etkinlik ve başarı sağlamak için

Partili belediye başkanlarıyla sürekli ilişki içinde olur. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İl başkanı, il çevresindeki il genel meclisi grubunu, belediye meclisleri

gruplarını ve Partili belediye başkanlarını, çalışmaları yönlendirmek

değerlendirmek ve eşgüdüm sağlamak amacıyla ayrı ayrı ya da birlikte

toplantılara çağırabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

İL YÖNETİM KURULU

Madde-33

İl yönetim kurulu, il başkanı ile, (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen bentler)

a) Nüfusu 1.000.000’a kadar olan illerde yirmi (20) üyeden,

b) Nüfusu 1.000.000 - 2.000.000 (2.000.000 dahil) arasında olan illerde

yirmi dört (24) üyeden

c) Nüfusu 2.000.000 - 10.000.000 (10.000.000 dahil) arasında olan illerde

otuz (30) üyeden,

d) Nüfusu 10.000.000’u aşan illerde kırk (40) üyeden oluşur.

Parti Meclisi, ilin talebiyle, ilçenin üye, nüfus ve partili seçmen sayılarını

da dikkate alarak yukarıda belirtilen yönetim kurulu sayılarını yarı

oranında arttırabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

eklenen fıkra)

İl yönetim kurulu üyeleri ile bu üyelerin sayısı kadar yedek üye, il

kongresinde gizli oyla ve aldıkları oy sırasına göre seçilirler. Üyeliklerde

boşalma olduğunda, cinsiyet kotası gözetilerek yedek üyeler sıra ile

göreve getirilir. İkinci dereceye kadar kan ve kayın hısımları ile eşler

aynı kurulda bulunamazlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Birden çok kurulda üye olunamaz.

İl Başkanı, il yönetim kurulu üyeleri arasından yeteri kadar başkan

yardımcısı belirler. Başkan yardımcıları, başkan tarafından görevden

alınabileceği gibi, kurul üyelerinin üçte birinin yazılı önerisiyle üye tam

sayısının 2/3’ünün güvensizlik oyuyla görevden uzaklaştırılabilirler.

İl yönetim kurulu, üyeleri arasından gizli oyla ve üye tamsayısının

yarıdan bir fazlasının oyuyla bir il sekreteri, bir sayman, bir eğitim

sekreteri ve bir bilişim sorumlusu seçer. İl sekreteri, sayman, eğitim

sekreteri ve bilişim sorumlusu, kurul üyelerinin 1/3’ünün yazılı önerisi

üzerine ve üye tam sayısının 2/3’ünün güvensizlik oyuyla görevden

uzaklaştırılabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

İl başkanının yokluğunda, belirlediği il başkan yardımcısı ona vekalet

eder. İl başkanı, istifa eden, görevden alınan veya değiştirilen il başkan

yardımcısının yerine, yönetim kurulu üyeleri arasından atama yapar.

Görev dağılımı, Genel Merkeze bildirilir; ilçe başkanlıklarına, partili

belediye başkanlarına, belediye meclis ve il genel meclisi gruplarına

bilgi verilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İl yönetim kurulları en az iki haftada bir önceden belirlenmiş gün ve

saatte, çağrı yapılmaksızın olağan olarak toplanır. Gerekli hallerde

çağrılı olarak olağanüstü toplantı da yapılabilir. Toplantılara kadın ve

gençlik kolları başkanları da katılır, görüşlerini açıklayabilir, önerilerde

bulunabilir; ancak oy kullanamazlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Birbirini izleyen üç olağan toplantıya özürsüz olarak katılmayan üyenin

kurul üyeliği düşer. Üyeliğin düştüğünü tesbit eden karara karşı bir

üst yönetim organına itiraz edilebilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Geçerli ve kabul edilebilir bir mazereti olmadan üst üste üç olağan

toplantısını yapmayan il başkanı ile il yönetim kurulunun düşmüş

sayılmasına Merkez Yönetim Kurulunca karar verilebilir.

İl yönetim kurulları, her iki ayda bir ayın ilk toplantı gününde

genişletilmiş olarak toplanır. Bu toplantıya yönetmelikte belirlenen

doğal üyeler de katılır. Doğal üyeler konuşabilir, ama oy kullanamazlar.

Genişletilmiş toplantıda ülke ve yöre sorunları ile parti politikaları

görüşülerek değerlendirmeler yapılır, öneriler geliştirilir. Toplantıda

görüşülen konular ve somut öneriler bir rapor halinde genel merkeze

gönderilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İL YÖNETİM KURULUNUN GÖREVLERİ

Madde-34

İl yönetim kurulu, il çevresinde partinin başarısı ve amaçlarının

gerçekleştirilmesi için yapılacak çalışmaları düzenlemekle ve

yürütmekle yükümlüdür.

Bu amaçla;

a) Partinin ilkelerini, amaçlarını, Programını, politikalarını ve görüşlerini

halka beğendirmek ve benimsetmek için çalışır. Bunlara ve Partiye

karşı yapılabilecek eleştirileri yanıtlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

b) Tüzük kurallarını, kongrelerin ve üst yönetim birimlerinin kararlarını

uygular; il düzeyinde oluşturulan çalışma gruplarının, ilçe örgütlerinin,

il ya da büyükşehir belediye meclisi grubunun ve il genel meclisi

grubunun çalışmalarını, yılda en az bir kez ilçe örgütlerinin hesaplarını

denetler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

c) Diğer partilerin çalışmalarını izler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

d)İl düzeyinde ve ilçelerde sürdürülecek eğitim çalışmalarını

programlayarak gerçekleştirir ve denetler.

e) Bütün seçimlerde, parti adaylarının kazanmasını sağlamak için il

düzeyinde ve ilçelerde gerekli çalışmaları yapar ve yaptırır. Seçim

çalışmalarını denetler. Seçimlerle ilgili yasal görevlerini zamanında ve

eksiksiz yerine getirir.

f ) İl çevresinin genel anlamdaki ekonomik, sosyal ve yöresel sorunlarını

inceler. Bunların çözümüne yardımcı olur. Meslek ve sivil toplum

örgütleriyle, sendikalarla, yaygın ve yerel basınla ilişkileri sağlıklı

tutar; onların sorunlarıyla ilgilenir; çözümlerine katkıda bulunur; bu

kuruluşlarda görevli partililerle işbirliği yaparak başarılı olmalarına

yardımcı olur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

g) İl çevresindeki ekonomik, sosyal ve siyasal olaylarla ilgili bilgileri

toplar, değerlendirir ve üst yönetim birimlerine bildirir.

h) İl çevresinde uygun yerlerde, siyasal, toplumsal ve kültürel nitelikte

toplantılar düzenler ve üst yönetimi bilgilendirir. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

i) Gerekli gördüğü konularda, araştırma, inceleme ve değerlendirme

yapmak üzere, uzmanların ve üyelerin katılacağı çalışmalar

gerçekleştirir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

j) Partinin gelir kaynaklarını genişletmek ve arttırmak için çalışmalar

yapar.

İL YÖNETİMİNDE İŞBÖLÜMÜ

Madde-35

a) İl başkanı, il başkan yardımcılarının görev alanlarını belirler.

b) İl sekreteri, il yönetim kurulu toplantı ve tutanaklarını düzenler,

kararları karar defterine geçirir, imza edilmelerini sağlar. İlin

gelen-giden her türlü evrak işlerinden, yazışmalarından ve arşivin

düzenlenmesinden sorumludur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

c) İl saymanı, ilin hesap işlerini yürütür; gelir gider işlemlerinin

zamanında ve mevzuata uygun olarak yapılmasını sağlar; Partiye

yeterli ve düzenli gelir sağlanmasına çalışır; Partinin demirbaşlarının

ve malvarlığının korunmasını gözetir; ilde kayıtlı parti üyelerinin

aidatlarının düzenli olarak ödemeleri için gerekli çalışmaları yapar.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent)

d) İl eğitim sekreteri, parti içi eğitim programının uygulanmasını sağlar,

Parti eğitmenlerinin çalışmalarını düzenler. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent)

e) İl bilişim sorumlusu, bilgi ve iletişim teknolojilerinden en verimli

biçimde faydalanılmasını, birimler arasındaki iletişimin sağlanmasını,

bilişim sistemlerinin kesintisiz ve güvenli bir biçimde kullanılmasını

sağlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen bent)

Madde-36

Genel Başkan, kurultayca gizli oyla ve üye tam sayısının salt

çoğunluğuyla seçilir. İlk iki oylamada sonuç alınamaz ise, üçüncü

oylamada en çok oy alan aday seçilir.

Partiyi Genel Başkan temsil eder.

Genel Başkan, disiplin kurulları dışında, bütün parti örgütünün

başkanıdır.

Genel Başkan, partiyi bağlayıcı demeçler vermeye ve bildiriler

yayımlamaya yetkilidir. Genel Başkan bu yetkisini görevlendireceği

kimselere de kullandırabilir.

Her kademedeki parti yönetim birimlerini, kurulları, organları ve

görevlileri, birlikte ya da ayrı ayrı toplantıya çağırabilir.

Parti görevlerinin ve çalışmalarının gerektirdiği önlemleri alır.

Yetkili organlarca verilen kararların ilgililerce uygulanmasını denetler.

Parti örgütüne ve ilgililere gerekli gördüğü bildirimleri yapar.

Genel merkez organları ile partinin TBMM Grubunun uyumlu

çalışmasını gözetir.

Genel Başkan, yokluğunda kendisine vekillik etmek üzere, Genel

Başkan Yardımcılarından birini görevlendirir. Genel Başkan Vekili,

vekillik ettiği sürede Genel Başkanın yetkilerini kullanır.

PARTİ MECLİSİ

Madde-37

Parti Meclisi; Genel Başkan ile Kurultayca gizli oyla seçilmiş altmış

(60) üyeden oluşur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Aldıkları oy sayısına ve sırasına göre Parti Meclisinin onbeş (15) yedek

üyesi belirlenir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Parti Meclisinde boşalma olursa, sırasıyla yedeklerden tamamlanır.

Parti Meclisi en geç iki ayda bir Genel Başkanın çağrısı üzerine ve Genel

Başkanın başkanlığında toplanır.

Toplantının gündemi ve görüşülecek raporlar ve tasarılar, en geç üç

gün önceden üyelere gönderilir.

Genel Başkan, gerek gördüğünde ya da onbir (11) Parti Meclisi üyesinin

gerekçe ve gündem belirleyerek yazılı istemde bulunması durumunda

Parti Meclisini olağanüstü toplantıya çağırır. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Genel Başkan Parti Meclisi üyelerine geçici veya sürekli görevler

verebilir.

Birbirini izleyen üç olağan toplantıya özürsüz olarak katılmayan Parti

Meclisi üyesinin üyeliğinin gizli oyla ve üye tamsayısının salt çoğunluğu

ile düşürülmesine karar verilebilir.

Parti Meclisi toplantılarına, Partinin TBMM grubu başkan vekilleri,

grup yönetim kurulu üyeleri, kadın kolları ve gençlik kolları genel

başkanları da katılabilir, önerilerde bulunabilir; ancak oy kullanamazlar.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Parti Meclisinin toplantı kuralları ve çalışma yöntemleri yönetmelikle

belirlenir.

PARTİ MECLİSİ’NİN GÖREVLERİ

Madde-38

Parti Meclisi, Kurultay’dan sonra Partinin en yüksek karar organıdır.

Parti Meclisi;

A) Parti Programı, kurultay kararları ve seçim bildirgeleri doğrultusunda

iç ve dış gelişmelerle ilgili politika ve strateji kararları alır.

B) Parti Programını, kurultay kararlarını ve seçim bildirgelerini topluma

benimsetmek için gerekli çalışmaları yapar, önlemleri alır ve direktifl eri

verir.

C)Merkez Yönetim Kurulu’nca hazırlanan çalışma raporunu ve kesin

hesabı inceleyip karara bağlayarak kurultaya sunar. Yıllık bütçeyi ve

bilançoyu onaylar.

D) Merkez Yönetim Kurulu’nca hazırlanan kurultay gündemleri ile

seçim bildirgelerini inceleyip karara bağlar.

E) Yasa ve tüzük kuralları uyarınca Merkez Yönetim Kurulu’nun

hazırladığı yönetmelikleri inceleyip karara bağlar.

F) Merkez Yönetim Kurulu’nun ve Parti Meclisi üyelerinin ve parti

kurullarının sunduğu raporları, önerileri, karar tasarılarını görüşüp

karara bağlar.

G) Hükümet kurma, hükümete katılma, hükümetten çekilme

konularında karar verir. Bu konuların görüşüldüğü Parti Meclisi

toplantısına, TBMM Grup Başkanvekilleri ve Grup Yönetim Kurulu

üyeleri katılır ve oy kullanırlar.

H) Seçimlere katılıp katılmama ve seçimlerde yasa ve Tüzük kurallarına

göre aday saptama yöntemini belirleyen kararları alır; kontenjan

adaylarını ve merkez yoklaması yoluyla belirlenmesi gereken adayları

belirler.

I) Uluslararası kuruluşlara üyelik kararı verebilir. Ancak bu kararın verilip

duyurulmasından sonra geçen bir ay içinde, kurultay üyelerinin beşte

birinden yazılı istek gelirse konu kurultayın olağan toplantısında veya

ivedi durumlarda, olağanüstü toplantısında karara bağlanır. Bir ay

içinde böyle bir istek gelmemişse karar kesinlik kazanır.

J) Genel Başkanın veya Merkez Yönetim Kurulu’nun önerisi üzerine

disiplin cezalarının bağışlanmasını karara bağlar.

(21.12.2008 tarihli 14. Olağanüstü Kurultay kararı ile K, L, M bentleri

metinden çıkarılmıştır.)

MERKEZ YÖNETİM KURULU

Madde-39

Merkez Yönetim Kurulu, Genel Başkan, genel başkan yardımcıları ve

genel sekreter olmak üzere en az onyedi (17) kişiden oluşur. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Genel Başkan, Merkez Yönetim Kurulu’nun başkanıdır. Genel başkan

yardımcıları ve genel sekreter, Parti Meclisi üyeleri arasından Genel

Başkan tarafından seçilir.

Genel Başkanın yokluğunda, belirlediği genel başkan yardımcısı

Merkez Yönetim Kurulu’na başkanlık eder.

TBMM grup başkan vekilleri, kadın ve gençlik kolları genel başkanları,

Merkez Yönetim Kurulu toplantılarına katılabilirler, görüş ve önerilerde

bulunabilirler; ancak oy kullanamazlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Başkan tarafından

değiştirilebileceği gibi, Parti Meclisi üyelerinin üçte birinin yazılı

önerisi ve üye tam sayısının üçte ikisinin güvensizlik oyuyla görevden

uzaklaştırılabilir.

İstifa eden, değiştirilen veya düşürülen üye yerine Genel Başkan

tarafından yeni üye seçilir.

Merkez Yönetim Kurulu, haftada bir gün belirli bir saatte çağrı

yapılmaksızın çoğunlukla toplanır. İvedi durumlarda Genel Başkanın

çağrısıyla daha erken toplantı yapabilir. Tüzükte yazılı hükümler

dışında üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alır.

Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, görevlerinin kapsam ve niteliğine

göre yeteri kadar yardımcı veya uzmanla çalışma yapabilirler. Yardımcı

ve uzmanlar Milletvekilleri, Parti Meclisi üyeleri ve bunların dışında

kişiler arasından ilgili Merkez Yönetim Kurulu üyesinin önerisi ve Genel

Başkanın onayı ile belirlenir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Genel Başkan, meslek kuruluşlarının partili başkanlarını ve Merkez

Yönetim Kurulu’nca görevlendirilmiş olan yardımcı ve uzmanları

Merkez Yönetim Kurulu’nun toplantılarına davet edebilir.

Genel Başkan Merkez Yönetim Kurulu ile Grup Yönetim Kurulu’nu ortak

toplantıya çağırabilir. Ortak toplantılarda oylama yapılmaz. Ancak

Genel Başkan gerek görürse eğilim yoklaması yapar; bu yoklama

bağlayıcı sayılmaz. Merkez Yönetim Kurulu üyeleri partinin diğer

kurullarında görev alamazlar.

Genel Başkan, Genel Başkan Yardımcılarını

• Parti örgütü ve örgüt yönetimleri (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen ibare)

• İdari ve mali İşler

• Hukuk ve seçim işleri (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

değiştirilen ibare)

• Parti içi eğitim (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

değiştirilen ibare)

• İnsan hakları (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da eklenen

ibare)

• İletişim, tanıtım, basın ve halkla ilişkiler (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

• Yerel yönetimler

• Meslek kuruluşları, sendikalar ve diğer sivil toplum kuruluşları

• Dış ilişkiler ve yurtdışı örgütlenmeler

• Kadın örgütlenmesi ve politikaları (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen ibare)

• Gençlik örgütlenmesi ve politikaları (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen ibare)

• Ekonomi politikaları (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

değiştirilen ibare)

• Sosyal politikalar (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

eklenen ibare)

• AR-GE; Bilim Yönetim ve kültür platformu

• Bilgi ve iletişim teknolojileri (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da eklenen ibare)

konularında sorumlu olmak üzere görevlendirir.

Genel Başkanın önerisi ve Parti Meclisinin kararı ile yeni görev konuları

ve alanları belirlenebilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Merkez Yönetim Kurulu üyeleri mazeretleri halinde Genel Başkanı

bilgilendirerek hangi Merkez Yönetim Kurulu üyesinin kendisine

vekalet edeceğini belirler. Genel Başkan, Merkez Yönetim Kurulu’nun

çalışma usul ve esaslarını bir yönerge ile düzenler.

İdari ve Mali İşlerle görevlendirilen Genel Başkan Yardımcısı, Saymanlık

işlerini de yürütür. Yıl sonu bilançosunu ve kesin hesapları düzenler.

İllerden ve ilçelerden gelen kesin hesapları, Genel Merkez kesin hesabı

ile birleştirir ve Merkez Yönetim Kurulu’nun onayına sunar. Partinin

gelirlerinin toplanmasında, harcamaların yapılmasında her aşamada

yasa ve Tüzük işlemlerine uygunluğu sağlar. Partinin demirbaşlarının

ve malvarlığının korunmasını gözetir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Genel Sekreter, genel başkan yardımcıları ile görüşüp Genel Başkanı

bilgilendirerek Merkez Yönetim Kurulu gündemini ve Genel Başkanın

belirleyeceği Parti Meclisi gündemini hazırlar. Merkez Yönetim Kurulu

ve Parti Meclisi toplantısına ilişkin tutanakların düzenlenmesini,

kararların imzalanmasını ve muhafaza edilmesini sağlar. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Genel Sekreter; her durum ve sıfatla bütün yargı mercilerinde özel

veya resmi daire, kurum ve kuruluşlarda, gerçek kişiler, özel veya resmi

tüzel kişilerle olan ilişkilerde Genel Başkan adına bizzat veya vekille

partiyi temsil eder.

Genel Sekreterlik, genel evrak kaydının tutulmasını sağlar. Partinin

yazışma ve haberleşme birimidir. Partinin bütün resmi ve parti içi

yazışmaları, Genel Sekreterin gözetim ve denetimi altında Genel

Sekreterlik aracılığıyla yapılır.

Genel Sekreterlik parti örgütünün başvurma, haberleşme ve genel

evrakının muhafaza edildiği birimdir. Genel Sekreter, gelen evrakı

bekletmeden ilgili genel başkan yardımcısına ulaştırır. Genel

Sekreter, partinin üye genel kütüğünün tutulmasını ve parti arşivinin

düzenlenmesini sağlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

MERKEZ YÖNETİM KURULU’NUN GÖREVLERİ

Madde-40

Merkez Yönetim Kurulu, en üst yönetim organıdır.

Merkez Yönetim Kurulu;

A) Kurultayın, Parti Meclisi’nin kararlarını uygular. Partinin programını,

ilkelerini, amaçlarını duyurmak, yaymak, benimsetmek, Partiyi

seçimlere hazır bulundurmak ve seçimleri kazanarak iktidar olmak için

her türlü girişimi yapar, önlemleri ve kararları alır.

B) Parti örgütünü yönetir, çalışmaları yönlendirir, örgütle sürekli iletişim

ve işbirliği sağlar, örgütün sorunlarını çözer ve örgütün yaptığı önerileri

inceler, gerekenleri karara bağlar. Parti örgütünün yasalara, Tüzük ve

yönetmeliklere uygun çalışmasını izler, denetler ve sağlar.

C) Partinin hukuki varlığını korur. Bunun için yasalara ve Tüzüğe uygun

bütün kararları alır. Partinin yasal davranış ve uygulama içinde olmasına

özen gösterir.

D) Kurultayı, olağan veya olağanüstü toplantıları yasalara ve Tüzüğe

uygun şekilde hazırlar, gününü, gündemini, yerini belirler. Parti

Meclisi’nin oyuna sunar.

E) Parti Programı, kurultay kararları ve seçim bildirgesi çerçevesinde

Partinin politikasını, stratejisini ve seçim bildirgelerini hazırlayıp Parti

Meclisi’nin onayına sunar. Bunların toplumda anlaşılıp benimsenmesi

için gereken çalışmayı yapar.

F) Partinin hükümetle, başka partilerle ilişkilerini düzenler ve bu konuda

gereken kararları alır.

G) Toplumsal amaçlı dernek ve kulüpler, demokratik kitle örgütleri,

sendikalar, meslek odaları ve benzeri kuruluşlarla ilişkileri düzenler.

H) Partinin kurduğu ya da katıldığı hükümetin programı ile ilgili görüşlerini

belirler, Parti Meclisi’ne sunar.

I) Başka partilerden gelen katılma, işbirliği veya birleşme konularında

belirlediği görüşlerini Parti Meclisi’ne sunar.

J) Araştırma, yayın, parti içi eğitim çalışmalarını düzenler ve yürütür.

Eğitim konularını saptar, eğitim konusunda yararlanılacak bilgi, belge

ve kaynakları hazırlar.

K) Çalışma raporunu hazırlar, Kurultaya sunulmak üzere Parti Meclisi’nin

onayına sunar. Kurultayda görüşülecek karar tasarılarını ve önerilerini

hazırlar, Parti Meclisi’ne sunar.

L) Yıllık bütçeyi hazırlar. Parti Meclisi’nin onayına sunar ve uygular. Parti

kesin hesabını hazırlayıp onay için Parti Meclisi’ne sunar. Süresi içinde

Genel Başkan adına Anayasa Mahkemesi’ne ve Yargıtay Cumhuriyet

Başsavcılığı’na gönderir.

M) Partinin uluslararası ilişkilerini düzenler, çalışmaları yürütür.

N) Tüzüğün öngördüğü yönetmelikleri hazırlayıp, Parti Meclisi’ne sunar.

Onaylandıktan sonra uygular, örgütte uygulanmasını izler ve denetler.

O) Yasa ve Tüzük kurallarına uygun çalışmayan örgüt birimi görevlilerini

görevlerinden alır, geçici kurullar atar, süresi içinde olağanüstü

kongrelerini yapmalarını sağlar.

Ö) Muhtarlık bölgesi çalışma grubu sorumluları ve temsilci seçimlerinin,

belde başkanı ve belde meclisi seçimlerinin, ilçe ve il kongrelerinin

belirlenen zamanda ve sürelerde Tüzüğe ve yönetmeliğe uygun

yapılmasını izler, denetler ve sağlar. (13.02.2000 tarihli Kurultay kararıyla

değişik)

P) Partinin amaçlarına uygun olarak, taşınır ve taşınmaz mal ile taşıt

araçları alır, kullanır, işletir veya satar. Taşınmaz malların satışı için Parti

Meclisi’nden yetki alır.

R) Partililerin, Tüzüğün dördüncü maddesindeki siyasal yaşam anlayışı ve

beşinci maddesindeki çalışma ilkeleri çerçevesinde özveri ve hoşgörü

içinde ülke ve toplum yararına hizmet etmelerini izler, denetler ve

sağlar.

S) Parti gelirlerini arttırmak amacı ile her türlü önlemi alır, gelir

makbuzları bastırır, örgüte gönderir.

Ş) Disiplin cezalarının bağışlanması istemleri ile ilgili dosyaları hazırlar

ve Parti Meclisi’nin onayına sunar.

T) Tüzüğün diğer maddelerinde Merkez Yönetim Kurulu’na verilen

görevleri yerine getirir ve gerekli kararları alır.

U) Merkez Yönetim Kurulu, belli konuların incelenmesinde, izlenmesinde,

bilimsel çalışmaların yürütülmesinde, üyelerinden birini veya birkaçını

görevlendirebilir, bu amaçlarla komisyonlar kurabilir. Bu komisyonlarda

partili TBMM üyelerini ve partilileri görevlendirebilir.

V) Merkez Yönetim Kurulu’nun çalışma ilkeleri ve yönetim esasları

yönetmelikle düzenlenir.

YAN KOLLAR, YAN KURULUŞLAR, YURTDIŞI

TEMSİLCİLİKLERİ, ÇALIŞMA GRUPLARI, BİLİM, SANAT,

KÜLTÜR VE YÖNETİM PLATFORMU

Madde-41 (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da değişik

madde)

Ulusal ve uluslararası mevzuata uygun olmak kaydıyla Avrupa Birliği

üyesi ülkeler ile İsviçre, Norveç, Rusya, ABD, Kanada, Avustralya ve

KKTC’de, Avrasya ve Kafkasya ülkelerinde ve bu ülkelerdeki uluslararası

kuruluşlar nezdinde yurtdışı temsilcilikleri kurulabilir.

Genel Merkezde, il, ilçe ve belde yönetim birimlerinde, Tüzüğe uygun

olarak oluşturulan çalışma grupları yanında, Genel Başkanın önerisi ile

Bilim, Sanat, Kültür ve Yönetim Platformu kurulur.

Yan kolların, yan kuruluşların, yurtdışı temsilciliklerinin çalışma

gruplarının, Bilim, Sanat, Kültür ve Yönetim Platformunun kuruluşları,

amaçları, görevleri, çalışma yöntemleri, Genel Merkezle ilişkileri ve

denetimleri yönetmeliklerle düzenlenir.

KADIN KOLLARI İLE GENÇLİK KOLLARI (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay’da eklenen madde)

Madde-41a

İl, ilçe ve gerek görülen beldelerde partili kadın üyelerden “Kadın

Kolları” ve partili gençlerden “Gençlik Kolları” kurulur. Gençlik kollarına

üye olmanın üst sınırı, otuz (30) yaştır (otuz dahil).

Bu kollar iki yılda bir kongrelerini yaparlar.

Kadın kolları ve gençlik kolları, il, ilçe ve varsa belde başkanlarını,

saymanlarını, sekreterlerini ve eğitim sekreterlerini seçerler.

Kadın kolları genel başkanı ve gençlik kolları genel başkanı ile bu yan

kolların merkez yönetim kurulları kadın ve gençlik kurultaylarında

seçilir.

Her il ve ilçe, yıllık bütçesinden toplam en az %10 olmak kaydıyla yeter

miktarda payı, kadın kolları ve gençlik kolları için ayırmak zorundadır.

Genel Merkez de, kadın kolları genel başkanlığına ve gençlik kolları

genel başkanlığına, partinin yıllık bütçesinden yeter miktarda pay

ayırır. Bu paylar belirlenirken ilgili kol yönetiminin görüşü alınır.

Kadın kollarının ve gençlik kollarının harcamaları, ilgili il ve ilçe saymanı,

genel merkezde ise idari ve mali işlerden sorumlu genel başkan

yardımcısı tarafından yapılır.

Kadın kolları ve gençlik kollarının amaçları, görevleri, seçim ve çalışma

yöntemleri ile Genel Merkezle ilişkileri ve denetimleri yönetmelikle

düzenlenir. Tüzüğün 43. maddesi hükümleri yan kolların genel

başkanları ve yöneticileri ile il ve ilçe başkanları ve yöneticileri açısından

da uygulanır.

GÖREVİN BOŞALMASI

Madde-42

Parti örgütünde bir görevlinin kendi isteği ile görevinden ayrılması

ya da değişik nedenlerle görevin boşalması durumunda yeni görevli

aşağıdaki biçimde belirlenir:

A) Genel Başkanlık boşaldığında, Parti Meclisi yeni Genel Başkanı

seçmek için kurultayı en geç (45) gün içinde toplantıya çağırır. Bu süre

içinde Genel Başkanlık görevleri, Parti Meclisi’nde belirlenen Genel

Başkan Yardımcısı tarafından yürütülür.

B) Parti Meclisi’nde boşalan üyelikler, sırasıyla yedek üyelerle ile

doldurulur. Parti Meclisi’ne bütün yedek üyeler çağrıldıktan sonra,

üye sayısı üye tamsayısının üçte ikisinin (2/3) altına düştüğünde, Parti

Meclisi için seçim yapılmak üzere Genel Başkan kırk beş (45) gün içinde

Kurultayı toplantıya çağırır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

C) İl ve ilçe başkanlığı boşaldığında, olağan kongreye kadar

görev yapmak üzere yenisi, il ve ilçe yönetim kurulu üyeleri veya

partililer arasından, il ve ilçe yönetim kurulunun üye tam sayısının

salt çoğunluğuyla ve geciktirilmeden seçilir. (21.02.2008 tarihli 14.

Olağanüstü Kurultay’da C bendi kaldırıldığından, 26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay’da bentler teselsül edecek şekilde yeniden

düzenlenmiştir.)

D) İl ve ilçe yönetim kurulu üyeliklerinde boşalma olduğunda,

yedekleri ile doldurulur. Bütün yedeklerin çağrılmasından sonra kurul

üyelerinin sayısı, üye tamsayısının üçte ikisinin (2/3) altına inerse ya da

asıl üyeliklerde aynı gün içinde yarıdan fazla boşalma olursa, Başkan ve

Kurul, yedekleriyle birlikte düşmüş olur. Bu hallerde Merkez Yönetim

Kurulu, 44. madde uyarınca olağanüstü kongre yapmak üzere geçici

kurul atar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

E) Beldelerde ve muhtarlık bölgesinde meydana gelen görev

boşluklarının doldurulması ile ilgili hususlar yönetmelikle düzenlenir.

GÖREVDEN ALMA

Madde-43 (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da madde

değiştirilmiştir)

A) Üst yönetim birimi, alt yönetim birimlerini gerekli gördüğü

durumlarda, gerekçesini de belirtmek suretiyle yazılı olarak uyarabilir.

İl ve ilçeler, alt yönetim birimine yaptıkları uyarılara ilişkin Genel

Merkeze beş gün içinde bilgi verir.

B) Yasalarda, Tüzükte ve Yönetmeliklerde öngörülen görev ve

sorumlulukları ve mali yükümlülükleri yerine getirmeyen veya

aksatan; partinin siyasal ilkeleriyle, doğrultusuyla, çalışma kurallarıyla

bağdaşmaz tutum ve davranış içine girerek partiye zarar veren il, ilçe,

belde başkanı ve yönetim kurulu üyelerini, Merkez Yönetim Kurulu, üye

tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla ve gizli oyla, gerekçesini belirterek

görevden alabilir. Merkez Yönetim Kurulu, bu yetkisini, doğrudan veya

ilgili üst yönetim biriminin önerisi üzerine kullanır.

C) İl yönetim kurulu, aynı esaslarla ve gerekçesini belirterek, ilçe başkanını,

ilçe yönetim kurulu üyelerini, belde başkanını ve belde yönetim kurulu

üyelerini görevden alabilir. Bu durumda karar, beş gün içerisinde Genel

Merkeze bildirilir.

D) İlçe yönetim kurulu, aynı esaslarla ve gerekçesini belirterek, belde

başkanı ve belde yönetim kurulu üyelerini görevden alabilir. Bu

durumda karar, beş gün içerisinde il başkanlığına ve Genel Merkeze

bildirilir.

E) Genel seçimde, il, ilçe veya belde yönetim biriminin sorumluluk

sahası içinde Partinin bir önceki genel seçime göre aldığı oyların

oranında düşme olması durumunda, ilgili yönetim birimi Merkez

Yönetim Kurulunca görevden alınabilir.

F) Merkez Yönetim Kurulu kararı ile görevden alınanlar, gerekçeli

kararın tebliğinden başlayarak (5) gün içinde Parti Meclisi’ne itirazda

bulunabilir. İtirazın kabulü için, üye tam sayısının üçte iki çoğunluğu

gerekir; aksi takdirde itiraz reddedilmiş olur. Parti Meclisinin kararı

kesindir.

G) Merkez Yönetim Kurulu dışındaki üst yönetim birimince görevden

alınanlar, kendisini görevden alan yönetim biriminin bir üstündeki

yönetim birimine, gerekçeli kararın tebliğinden başlayarak beş (5) iş

günü içinde itiraz edebilir. İtiraz üzerine on beş (15) gün içinde karar

verilir. İtirazın kabulü için, ilgili kurulun üye tam sayısının üçte iki

çoğunluğu gerekir; aksi takdirde itiraz reddedilmiş olur. İtiraz üzerine

verilen karar kesindir.

H) İtirazda bulunmuş olmak, görevi bırakmayı ve devretmeyi geciktirme

nedeni sayılmaz.

GÖREVDEN ALINANLARIN YERİNE SEÇİM

Madde-44

Üst yönetim birimince görevden alınan il, ilçe başkanı ve il, ilçe

yönetimleri yerine, aşağıdaki biçimde yenileri seçilir:

A) Başkan görevden alınmışsa, kendi yönetim birimi yenisini seçerek

görevlendirir.

B) İl başkanı ve il yönetim kurulu birlikte veya yalnız il yönetim kurulu

görevden alınmışsa Merkez Yönetim Kurulu, başkan dahil (7) kişilik

bir geçici kurul atar. İl geçici kurulu (45) gün içinde seçimleri yapmak

üzere olağanüstü il kongresini toplar. (19.11.2005 tarihli Kurultay kararı

ile değişik)

C) İlçe başkanı ve ilçe yönetim kurulu birlikte veya yalnız ilçe yönetim

kurulu görevden alınmışsa il yönetim kurulu, başkan dahil (5) kişilik bir

geçici kurul atar. İlçe geçici kurulu, (30) gün içinde seçimleri yapmak

üzere olağanüstü ilçe kongresini toplar. (19.11.2005 tarihli Kurultay

kararı ile değişik)

D) Olağanüstü kongrede, üst yönetim biriminin görevden alma nedenlerini

saptayan raporu okunur. Görevden alınanların ve görevden alan üst

yönetim biriminin temsilcileri, dilerlerse açıklama yapabilirler. Bu

açıklamalardan sonra görüşme açılmaz; seçim yapılır.

Yukarıdaki A, B, C, fıkraları uyarınca seçilen başkan ve yönetim kurulu

üyeleri görevden alınanların süresini tamamlar.

(19.11.2005 günlü Kurultay kararı ile son fıkra çıkarılmıştır.)

PARTİ DENETMENLERİ

Madde-45

Merkez Yönetim Kurulu, örgütle ilgili görevlerinin yerine getirilmesine

yardımcı olmak üzere parti denetmenleri görevlendirir.

Parti denetmenlerinin çalışma yöntemleri, görev ve yetkileri

yönetmelikle düzenlenir.

İLÇE KONGRESİ

Madde-46

A) İlçe kongresi iki yılda bir toplanır. Bu süre en çok bir yıl uzatılabilir.

Ayrıca, yılda bir kez seçimsiz olarak toplanır ve siyasal çalışmalara yön

verir.

B) İlçe kongresinin üyeleri şunlardır: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen bentler)

1) İlçe başkanı ve ilçe yönetim kurulu üyeleri,

2) İlçe çevresindeki belediyelerin partili başkanları,

3) Tüzüğün 48. maddesinde belirlenen muhtarlık bölgesi toplantılarında

seçilen delegeler.

C) İlçe kongresinin onur üyeleri şunlardır:

1) İlçede kayıtlı partili yeni ve eski TBMM üyeleri ile eski Genel Merkez

yöneticileri,

2) Eski ilçe başkanları,

3) İlçe çevresindeki belediyelerin eski başkanları,

4) Genişletilmiş ilçe meclisine katılma hakkı olan partililer,

D) İlçe kongreleri, gündemde belirtilen konuları karara bağlar ve

1) İlçe başkanı ve ilçe yönetim kurulu üyelerini ve yedeklerini,

2) İl kongresine katılacak delegeleri gizli oyla seçer. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

E) İl kongresine katılacak olan ilçe delegelerin sayısı, il kongresinde

altı yüzü (600) geçmemek üzere oranlı olarak, il yönetim kurulunca

hesaplanır ve belirlenir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

İL KONGRESİ

Madde-47

A) İl kongresi iki yılda bir toplanır. Bu süre en çok bir yıl uzatılabilir.

Ayrıca, yılda bir kez seçimsiz olarak toplanır ve siyasal çalışmalara yön

verir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) İl kongresinin üyeleri şunlardır: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen bentler)

1) İl’in partili TBMM üyeleri,

2) İl başkanı ve il yönetim kurulu üyeleri,

3) İl disiplin kurulu üyeleri,

4) İlçe kongrelerinden seçilmiş olan il kongresi delegeleri, (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

5) İl ve büyükşehir partili belediye başkanları, (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

C) İl kongresinin onur üyeleri şunlardır: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da değiştirilen bentler)

1) İl’de kayıtlı Parti Meclisi üyeleri,

2) İl’de kayıtlı eski genel merkez yöneticileri,

3) İl’de kayıtlı eski TBMM Üyeleri,

4) Eski il başkanları,

5) İl’de kayıtlı eski il ya da büyükşehir belediye başkanları,

6) Genişletilmiş il meclisine katılma hakkı olan partililer.

D) İl Kongreleri, gündemde belirtilen konuları karara bağlar ve

1) İl başkanı ve il yönetim kurulu üyeleriyle yedeklerini,

2) İl disiplin kurulu üyeleri ile yedeklerini,

3) Kurultaya katılacak delegeleri gizli oyla seçer. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

KONGRELERLE İLGİLİ ORTAK HÜKÜMLER

Madde-48

A) Kongrelerin Süresi

Kongreler iki (2) yılda bir yapılır. Bir yıldan fazla ertelenemez. Başlangıç

ve bitiş tarihleri Merkez Yönetim Kurulu’nca saptanır.

Merkez Yönetim Kurulu’nca saptanan süreler içinde olmak koşuluyla

ilçe kongrelerinin günlerini il yönetim kurulları, il kongrelerinin

günlerini ise Merkez Yönetim Kurulu belirler. Kongre günlerini

belirleyen yönetim birimi, alt yönetim biriminin görüşlerini alır.

Kongreye sunulacak yönetim kurulu faaliyet raporu, kongre tarihinden

en az yedi (7) gün önce elektronik ortamda veya il ve ilçe merkezlerinde

basılı olarak delegelerin incelemesine sunulur. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) Kongrelere çağrı, toplantı yeter sayısı, il ve ilçe kongrelerinin

yeri, günü, saati ve gündemi, en az on beş (15) gün önce il ve ilçe

merkezlerinde ilan edilir. Kongrenin yapılacağı yerde gazete çıkıyorsa,

en az bir gazete ile duyurulur. Bu ilan ve bildirimde, ilk toplantıda

yeterli çoğunluk sağlanamaz ise ikinci toplantının yeri, günü ve saati

de belirtilir. İl ve ilçe kongreleri üye tam sayısının salt çoğunluğu

ile toplanır. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamaz ise, ikinci toplantı

katılanlarla yapılır. Şu kadar ki, bu sayı kongre üye tam sayısının beşte

birinden az olamaz. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Kongreyi başkan açar. Başkanın yokluğunda bu görev sekreter üye

tarafından yapılır. Sekreter üyenin de yokluğu halinde kongreyi başkan

yardımcılarından en yaşlı olanı açar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

C) Delegelik, Kongre Üyeliği ve Süresi (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Bir kongreye ve kurultaya katılmak üzere muhtarlık bölgesi ve alt

yönetim birimi toplantısında ve kongresinde seçilen partiliye “delege”,

Partide aldıkları görev nedeniyle kongrelere katılanlara “doğal üye”,

bunların tümüne “kongre üyesi” denir. Muhtarlık bölgesi seçimlerinde,

Parti Kongre takviminin ilanından üç (3) ay önceki parti üye listesi

seçmen listesi olarak esas alınır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Kongre üye tam sayısı, “kongre üyelerinin” toplam sayısıdır.

Delegelerin kongre üyeliği süresi, seçildikleri kongreyi izleyen olağan

kongreye kadardır. Delegelerin görevi, yenileri seçilinceye kadar

devam eder. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Üst yönetim birimi kongresi için belirlenen tarihten önce kongresini

yapmayan alt yönetim birimi, üst yönetim birimi kongresine katılamaz

ve mevcut delegelerin görevi sona erer. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

D) Delege Sayısı (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İlçe kongresi delege sayısı en çok dört yüz (400), il kongre delegesi

sayısı en çok altı yüz (600)dür. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

İlçe ve il kongrelerinin delege sayıları, partinin son genel milletvekili

seçiminde aldığı oyla orantılı olarak Merkez Yönetim Kurulu kararı ile

belirlenir.

İlçelerin ve illerin kaç delege ile kongre yapacaklarına, ilgili yönetim

kurullarının görüşlerini alarak Merkez Yönetim Kurulu karar verir.

İlçe kongresi toplam delege sayısının ilçe sınırları içindeki muhtarlık

bölgelerine dağıtılmasında ve il kongresi toplam delege sayısının

kongre yapılan İl’e bağlı ilçelere dağıtılmasında, son milletvekili genel

seçiminde o yerlerde alınan oylara göre yapılacak oranlama esas alınır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Delege seçimi, yönetmelik uyarınca yapılır. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Delege seçimlerinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirilmiş

olan üyeleri içeren Genel Merkez Parti Kütüğü esas alınır.

E) Kongrelerin Gündemi:

Kongrelerin gündemi, il ya da ilçe yönetim kurullarınca belirlenir.

Olağan kongrelerin gündemlerinde, açılış, kongre başkanlık kurulu

seçimi, saygı duruşu, çalışma ve hesap raporlarının okunması,

görüşülmesi, onaylanması, aklama ile seçimler ve uygun görülecek

başka konular bulunur.

Üst yönetim biriminin veya kongre üyelerinin onda birinin yazılı isteği

ile gündeme ekleme yapılabilir.

Kongre, çoğunluk kararıyla gündemin sırasında değişiklik yapabilir.

Ancak kongre başkanlık kurulu seçimi ile çalışma ve hesap raporlarının

okunmasından ve aklamadan önce başka bir madde görüşülemez.

F) Kongre Başkanlık Kurulu

Kongre açıldıktan sonra, kongre üyeleri veya partililer arasından bir

başkan, kongre üyeleri arasından ikinci başkan ve yazman seçilir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Disiplin kurulları başkan ve üyeleri, kongre başkanlık kurullarında

görev alamazlar.

G) Oturum ve Karar İlkeleri:

Aksine karar alınmadıkça, Kurultay ve kongre oturumları açıktır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kongreler, aksine hüküm bulunmayan hallerde, hazır bulunanların salt

çoğunluğu ile karar alırlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Kongrelerde hesap konuları ile kongrece kararlaştırılan başka konular,

bunlarla ilgili olarak kurulacak komisyonun raporu okunduktan sonra

görüşülüp onaylanabilir.

Kongrede alınan kararlar, başkanlıkça kongreye duyurulur ve tutanağa

yazılır.

Aksine karar yoksa, kararlar açık oylama ile alınır. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

H) Görüşmeler:

Kongrelerde gündem konuları sıra ile ele alınır; söz isteyenlere sıra

ile söz verilir. Konularla ilgili söz süreleri, konuların görüşülmesine

başlanırken kongrece saptanır.

Onur üyeleri konuşabilirler, oy kullanamazlar.

Geçici kurul başkanları ve üyeleri kongrelere katılırlar, konuşabilirler;

kongre üyesi değillerse oy kullanamazlar.

Üst yönetim birimi başkanı veya temsilcisine, Parti Meclisi ve o ilin

TBMM üyelerine istediklerinde, sıra gözetilmeksizin söz verilir.

İstekli olması halinde çalışma raporu üzerinde beş, öteki konularda

üç üye konuşmadan yeterlik önergesi oylanmaz. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Çalışma raporuna yazılı muhalefet şerhi vermemiş olan Yönetim Kurulu

Üyesi rapor üzerinde konuşamaz.

I) Adaylık

Kongrelerde adaylar, seçimlere geçilmeden önce saptanır. Aday

olmayanlar seçilemezler.

İl ve ilçe kongrelerinde başkanlığa aday olabilmek için, kongre üye

tam sayısının en az yüzde onunun yazılı önerisi gereklidir. Bir delege,

adaylardan sadece biri için imza verir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

J) Seçimlerde Kullanılacak Oy Pusulası:

İl ve ilçe kongrelerinde seçimlerde kural, tek ve ortak listedir (çarşaf

liste). Ancak gündemin çalışma raporu ve görüşmeler maddesine

geçilmeden önce, kongre üyelerinin onda birinin yazılı önerisi

ve kongreye katılan üyelerin salt çoğunluğuyla yapılacak oylama

sonucunda blok liste usulü ile seçimlerin yapılmasına karar verilebilir.

(26.02.2012 tarihli kurultay kararı ile değişik) (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Tek ve ortak liste (çarşaf liste) yönteminde adaylar, Kongre Başkanlık

Kurulu’nca ad çekme ile belirlenecek harften başlamak üzere ve soyadı,

alfabe esasına göre sıralanarak ortak liste olarak bastırılır. Bu listeler,

İlçe Seçim Kurulunca mühürlenerek oy pusulasına dönüştürülür.

Oy pusulalarında organlar ayrı ayrı yer alır. Kongre üyelerince, bu

oy pusulalarındaki adayların adının yanına işaret konularak oylama

yapılır. Oy pusulasında, seçilecek asıl üye veya delege kadar adayın

işaretlenmesi suretiyle oy kullanılır. Fazla işaretlenmiş, seçilecek

üye veya delege sayısının yüzde doksanından az işaretlenmiş olan

oy pusulaları geçersizdir. Adayların aldıkları oy sırasına göre genel

sıralama yapılarak, asıl ve yedek üyeler belirlenir. En çok oy alanlar asıl,

ondan sonra gelenler yedek üye seçilmiş olur. Eşit oy alanlar arasında

ad çekme yoluyla sıra saptanır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Blok liste ile yapılacak her kademedeki seçimlerde, kullanılacak oy

pusulası, o örgüt biriminin organları ile üst kademe kongre delegeleri

için hazırlanır. Bu oy pusulasında seçilecek üye sayısı kadar asıl üye

adayı ile seçilmesi gereken yedek üye sayısı kadar aday yer alır. Üst

organ delegeleri dahil asıl adaylar, soyadına göre alfabetik sıraya

dizilerek Başkanlık Kurulu’nca kesinleştirilir ve blok liste halinde

bastırılır. Yönetim ve Disiplin Kurulu yedek üyelikleri için alfabetik sıra

koşulu aranmaz. Üst organ kongre delege adaylığı hariç bir aday, blok

listelerden yalnızca birinde yer alabilir. Bir adayın birden çok listede yer

alması halinde, kongre başkanlığınca açıklama yapılarak, adayın hangi

listede yer almak istediği saptanır ve düzenleme buna göre yapılır.

Aksi halde adayın listelerdeki adaylığı düşer. Blok listeler dışında asıl ve

yedek üye adayı olarak başvuruda bulunmak mümkündür. Başkanlık

kurulunca kesinleştirilen bireysel adayların ad ve soyadlarını içeren bir

liste seçim kurulunca onaylanarak sandık başına ve oy verme hücrelerine

asılır. Basılmış olan blok listeler, Kongre Başkanlık Kurulu’nca, İlçe Seçim

Kuruluna mühürlettirilerek oy pusulası haline dönüştürülür. Bu halde,

blok listede yazılı adlar çizilebilir; çizilen adın yerine yeni ad yazılabilir.

Her adayın aday olduğu listeden aldığı ve diğer bir listeye adı seçim

sırasında oy kullanan üye veya delege tarafından eklenmek suretiyle

aldığı oylar toplanır ve böylece listedeki sıra saptanır. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Asıl ve yedek üyeler ayrı ayrı belirlenir. Şu kadar ki; seçilecek üye

sayısından fazla veya yüzde doksanından az isim yazılı pusulalar

geçersizdir. Oy pusulasında organlar ayrı ayrı yazılır. Bir organ listesinde

geçersizlik varsa, oy pusulasının yalnızca ilgili organ için olan bölümü

iptal edilir. Pusulanın diğer organla ilgili bölümleri geçerli olur ve sayılır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

İl ve ilçe yönetim kurullarında, her iki cinsiyetten en az yüzde otuz üç

oranında üye bulunur. Bu husus genel sıralama ile sağlanmamışsa, ayrı

cinsiyetten aday olanlar arasında aldıkları oya göre ayrı ayrı sıralama

yapılır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Aldıkları oya bakılmaksızın her iki cinsiyetten yeterli üye alınarak

organlar seçilmiş sayılır. Geri kalanlar, o cinsiyetten üyelerin yedeği olur.

İl ve ilçe yönetim kurullarında, bir cinsiyette, üye sayısının herhangi bir

nedenle bu oranın altına düşmesi halinde, varsa o cinsiyetten yedek

üyelerle, yoksa cinsiyete bakılmaksızın yedek üyelerle sayı tamamlanır.

İl ve ilçe kongrelerinde, her iki cinsiyetten yeter sayıda aday çıkmazsa

katılan adaylarla seçim yapılır.

Seçimlerde, kongre üye tam sayısının beşte birinden az oy alanlar, kota

uygulaması kapsamındakiler de dahil olmak üzere, asıl veya yedek

üyeliğe seçilmiş sayılmazlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

K) Kongrelerle ilgili diğer hususlar “Kongreler Yönetmeliği” ile düzenlenir.

L) İl ve İlçe kongrelerinde seçilen parti organlarıyla Parti Tüzüğünde

belirtilen bir göreve seçilenlerin adı-soyadı, doğum yeri ve tarihi,

meslek ve sanatı, ikametgahı, nüfus cüzdanı örnekği ve adli sicil kaydı

seçilme veya atanma tarihinden başlayarak onbeş (15) gün içinde o

mahallin en büyük mülki amirliğine yazı ile gönderilir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

OLAĞAN ÜSTÜ KONGRELER

Madde-49

(24 Ekim 2003 günlü Kurultay kararı ile değişik) Üst yönetim biriminin

kararıyla ya da kongre üyelerinin tam sayısının beşte birinin, onbeş

günlük süre içinde noterden onaylı imzalarıyla yaptıkları başvurular

üzerine olağanüstü kongre, yönetim kurulunca toplantıya çağrılır.

(19.11.2005 tarihli kurultay kararı ile değişik cümle) Toplantı çağrısı

yapılmadığı takdirde, üst yönetim kurulu olağanüstü kongrenin

toplanmasını ve yapılmasını sağlar.

Olağanüstü kongrenin gündemi, isteyenlerce düzenlenir. Bu

kongrelerde gündemden başka bir konu görüşülemez. Seçim

yapılamaz.

Ancak olağanüstü kongreyi isteyenlerin sayısı kongre üyeleri tam

sayısının salt çoğunluğunu sağlıyor ise, olağanüstü kongrenin

gündemine, güven oylaması ve seçim maddeleri konabilir. Bu takdirde

seçim yapılabilir.

Görevin boşalması ile ilgili Tüzüğün 42. maddesi ve görevden

alınanların yerine seçimle ilgili 44. maddesi hükümleri saklıdır.

Olağanüstü kongre isteğinin usulüne uygun olarak yetkili yönetim

birimine ulaştırılmasından başlayarak en geç (45) gün içinde, yetkili

yönetim birimince kongre toplanır. Bu toplantı (15) gün önce usulüne

uygun olarak duyurulur.

SEÇİMLER VE SEÇİMLERE İTİRAZ

Madde-50

Kongrede sıra seçimlere geldiğinde, kongre başkanlık kurulu görevi,

yetkili ve görevli seçim kurulu başkanlığına bırakır.

Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile, tutanakların

düzenlenmesinden itibaren (2) gün içinde, seçim sonuçlarına, yetkili

ve görevli ilçe seçim kuruluna itiraz edilir.

İlçe seçim kurulunun kararı kesindir.

İTİRAZ

Madde-51

A) Muhtarlık bölgesi ilçe kongresi delege seçimleri ile ilgili itirazlar,

sonuçların ilan tarihinden itibaren 3 gün içinde o ilçede kayıtlı üyelerce

ilçe yönetim kuruluna yapılır. İlçe Yönetim Kurulu (5) gün içinde karar

verir. Bu karara karşı (5) gün içinde il yönetim kuruluna itiraz edilebilir.

İl yönetim kurulunun (5) gün içinde vereceği karar kesindir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) İlçe kongresinin seçim dışındaki kararlarına ilişkin itirazlar, kongre

üyelerince beş (5) gün içinde il yönetim kuruluna yapılır. İl yönetim

kurulunun beş (5) gün içinde vereceği kararlar kesindir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

C) İl kongresinin seçim dışındaki kararlarına ilişkin itirazlar, kongrenin

bitişini izleyen beş (5) gün içinde kongre üyelerince Merkez Yönetim

Kurulu’na yapılır. Merkez Yönetim Kurulu’nun beş (5) gün içinde

vereceği karar kesindir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

İtirazlar, yetkili kurullara yazılı olarak yapılır. İtiraz işlemin yürütülmesini

durdurmaz. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

KURULTAY

Madde-52

Kurultay, Partinin en yüksek organıdır. Yasa ve Tüzük kuralları içinde,

toplumun ve ülkenin genel sorunlarını ve parti tutumunu görüşüp

karara bağlar.

Partinin kesin hesabını kabul veya reddeder. Parti Meclisi’nin çalışma

raporunu görüşür ve karara bağlar.

Kurultayda;

a) Genel Başkan,

b) Parti Meclisi üyeleri,

c) Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri gizli oyla seçilir.

Bütün partililer, kurultay kararlarına uyarlar. Kurultay kararları ilgililere

ve kamuoyuna duyurulur.

KURULTAY ÜYELERİ

Madde-53

A- Kurultayın Doğal Üyeleri:

1) Genel Başkan,

2) Parti Meclisi üyeleri,

3) TBMM’nin partili üyeleri ve partili bakanlar, (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

4) Yüksek Disiplin Kurulu Başkanı ve üyeleri,

B- Kurultayın Seçilmiş Üyeleri:

İl kongrelerinde o ilin T.B.M.M. üye sayısının iki katı olarak seçilen

kurultay delegeleri ile,

doğal üyeler, kurultay üyesidir.

C- Onur Üyeleri

Parti üyeliği devam etmek kaydıyla Genel Başkanlık, genel başkan

yardımcılığı, genel sekreterlik, genel saymanlık, parti meclisi ve genel

yönetim kurulu – merkez yönetim kurulu üyeliği, yüksek disiplin

kurulu başkan ve üyeliği, başbakanlık, bakanlık, TBMM Başkanlığı,

TBMM üyeliği yapmış olanlar; sendikaların, meslek kuruluşlarının,

demokratik kitle örgütlerinin en üst birimlerinin başkanlarından partili

olanlar; kurultay üyesi olmayan il başkanları; parti üyesi büyükşehir ve

il belediye başkanları; kadın ve gençlik kolları genel başkanları; Tüzük

hükümlerine göre Genel Merkezde oluşturulan komisyonların, çalışma

gruplarının başkanları “Kurultay Onur Üyesi”dirler. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

KURULTAYA ÇAĞRI VE GÜNDEM

Madde-54

Kurultay iki yılda bir toplanır. Bir yıldan fazla ertelenemez. Kurultayın

toplanacağı yer, gün ve saat ile gündemi Parti Meclisi’nce belirlenir ve

en az otuz (30) gün önce Genel Başkanca duyurulur. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kurultay gününün duyurulmasından başlayarak on beş (15) gün içinde

Genel Başkanlığa ulaşmak koşulu ile Kurultay üyelerinin tam sayısının

en az beşte birinin imzasını taşıyan konular da geçici gündeme alınır.

Bu konuların görüşülebilmesi, Kurultayın kararına bağlıdır. Oylamadan

önce önergede imzası olanlardan birisi ile Merkez Yönetim Kurulu

adına bir üye konuşabilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Parti Meclisinin kararı ya da kurultay üyelerinin tam sayısının beşte

birinin onbeş günlük süre içinde noterden onaylı imzaları ile yaptıkları

başvurular üzerine Kurultay, Genel Başkanca olağanüstü toplantıya

çağrılır. Genel Başkan da gerekli gördüğünde, Kurultayı olağanüstü

toplantıya çağırır. Birden fazla çağrının bulunması halinde, Genel

Başkan bu çağrıları birleştirebilir. Birleştirilerek yapılan olağanüstü

kurultay çağrısının gündeminde, her çağrının gündemi ayrı ayrı yer alır

ve ayrı ayrı oylanır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Olağanüstü toplantının gündemi, isteyenlerce düzenlenir. Yukarıdaki

fıkra düzenlemesi saklıdır. Olağanüstü toplantıda yalnız gündemdeki

konular görüşülür, seçim yapılmaz. Ancak Genel Başkan gündeme

seçim maddesi koyabilir. Olağanüstü kurultay isteminde bulunan

kurultay üyeleri sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğunu sağlıyor ise

gündeme, güven oyu ve seçim maddesi konulabilir. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Olağanüstü toplantı da, en az on beş (15) gün önce ilgililere duyurulmak

koşuluyla en geç kırk beş (45) gün içinde yapılır. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

KURULTAY GÖRÜŞMELERİ VE KARARLARI

Madde-55 (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da 55. madde, 55

ve 55a olmak üzere iki maddeye ayrılmıştır)

Kurultayı; Genel Başkan, Genel Başkan yoksa vekili açar. Kurultay

açıldıktan sonra Kurultayın doğal ve seçilmiş üyeleri arasından bir

başkan ile yeter sayıda başkan yardımcısı ve yazman üye seçilerek

kurultayı yönetmek için “Başkanlık Kurulu” oluşturulur.

Genel Başkanlık, Parti Meclisince kurultaya sunulacak rapor ve karar

tasarılarını kurultay tarihinin duyuruluşu ile birlikte il başkanlarına ve

TBMM Grubuna gönderir. Kurultayda kurulacak komisyonların adlarını

da bildirir.

TBMM Parti Grubu ve her ilin kurultay temsilcileri, kendi aralarında

toplanarak rapor ve karar tasarılarını inceler, görüşlerini saptarlar;

ancak bağlayıcı karar alamazlar.

Bu toplantılarda TBMM Parti Grubu ve iller, katılmak istedikleri kurultay

hazırlık komisyonlarını belirler. Bu komisyonlar için TBMM Grubundan

iki, illerden birer üye görevlendirilir. Görevlendirilen üyelerin adları,

Genel Başkanlığa ivedi bildirilir.

Hazırlık komisyonlarına Genel Başkanca görevlendirilecek üçer üye de

katılırlar.

Hazırlık Komisyonlarını, Genel Başkan Kurultaydan önce toplantıya

çağırır.

Kurultayda TBMM Parti Grubundan iki, illerden birer üye kurultay

komisyonlarına seçilir.

Parti Meclisinden belirlenecek üçer üye, Kurultay komisyonlarına

katılırlar.

Kurultayda Parti Meclisince, TBMM Parti Grubunca veya illerce ya da

kurultay üyeleri tarafından sunularak komisyonlarda görüşme konusu

yapılmış rapor ve karar tasarıları dışında önerge verilemez, görüşme ve

oylama yapılamaz.

Komisyonların görüşmelerine, komisyon üyesi olmayan kurultay

üyeleri de katılabilir; ancak oy kullanamazlar.

Parti Meclisi Raporu’na yazılı muhalefet şerhi koymamış olan üye,

kurultayda rapor üzerinde konuşamaz

KURULTAYDA SEÇİMLER

Madde 55a

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kurultayda seçimlere geçilmeden önce adaylar saptanır. Aday

olmayanlar seçilemezler. Genel Başkanlığa aday olabilmek için, üye

tam sayısının en az yüzde onunun (%10) yazılı önerisi gerekir. Başkanlık

Divanı öneriyi ve imza sahiplerinin adlarını okur ve varsa itirazları karara

bağlar. Bir delege, adaylardan sadece biri için imza verir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kurultayda organ seçimlerinde kural, tek ve ortak listedir (çarşaf

liste). Ancak gündemin çalışma raporu ve görüşmeler maddesine

geçilmeden önce Kurultay üyelerinin onda birinin önerisi ve Kurultaya

katılan üyelerin salt çoğunluğuyla blok liste usulüyle seçimlerin

yapılmasına karar verilebilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Tek ve ortak liste uygulamasında (çarşaf liste), bütün adayların kura ile

belirlenen harften başlamak üzere soyadına göre hazırlanmış alfabetik

liste kullanılır. Bu liste, Başkanlık Kurulunca bastırılır. Liste, ilçe seçim

kurulu başkanlığınca mühürlenerek oy pusulasına dönüştürülür.

Bu pusulada seçilecek üye sayısı kadar adaya, adının hizasına işaret

konularak oy verilir. Fazla işaretlenmiş veya seçilecek üye sayısının

yüzde doksanından az işaretlenmiş pusulalar geçersiz sayılır. Organ

seçimlerinde adayların aldıkları oy sayısına göre sıralama yapılarak asıl

ve yedek üyeler belirlenir. En çok oy alanlar asıl, onlardan sonra gelenler

yedek üye seçilmiş olurlar. Eşit oy alanlar arasında ad çekme yoluyla sıra

saptanır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Blok liste ile yapılacak seçimlerde bütün adayların soyadına göre

hazırlanmış alfabetik liste kullanılır. Bir aday, blok listelerden yalnızca

birisinde yer alabilir. Bir adayın birden çok listede yer alması halinde,

Kurultay Başkanlığınca açıklama yapılarak adayın hangi listede yer

almak istediği saptanır ve düzenleme buna göre yapılır. Adayın yazılı

beyanına rağmen başka listelerde yer verilmesi halinde, bu blok listeler

geçersiz sayılır ve Kurultay Başkanlık Kurulunca işleme konulmaz. Blok

listeler dışında asıl ve yedek üye adayı olarak başvuruda bulunmak

mümkündür. Başkanlık kurulunca kesinleştirilen bireysel adayların

ad ve soyadlarını içeren bir liste, seçim kurulunca onaylanarak sandık

başına ve oy verme hücrelerine asılır. Basılmış olan blok listeler,

Kurultay Başkanlık kurulunca İlçe Seçim Kuruluna mühürlettirilerek oy

pusulası haline dönüştürülür. Bu suretle oluşturulan oy pusulalarındaki

isimler çizilebilir, yerine yeni isimler yazılabilir. Her adayın, aday olduğu

listeden şahsen veya ayrı listelerden aldıkları oylar hesaba katılarak

toplanır ve böylece listedeki sırası saptanır. Asıl ve yedek üyeler, ayrı

ayrı belirlenir. Seçilecek üye sayısından fazla veya üye sayısının yüzde

doksanından eksik isim yazılı oy pusulaları geçersiz sayılır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Seçimler için hazırlanan oy pusulalarında organlar ayrı ayrı yer alır. Bir

organ listesinde geçersizlik varsa, oy pusulasının yalnızca ilgili organ

için olan bölümü iptal edilir. Pusulanın diğer organlarla ilgili bölümleri

geçerli olur ve sayılır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Parti Meclisi’nin (8) asıl üyesi, bilim yönetim ve kültür platformu üyeleri

içinden Genel Başkanın önereceği (12) kişi arasından Kurultayca seçilir;

yedek üye seçilmez. 61a maddesi hükmü (cinsiyet kotası) bu üyelikler

için de uygulanır. Bu adayların oy pusulaları, Parti Meclisinin diğer

adaylarının seçileceği listeden (çarşaf liste yönteminin uygulanması

halinde) veya listelerden (blok liste yönteminin uygulanması halinde)

ayrı olarak hazırlanır. Sandık Kurulu, delegeye önce bu oy pusulasını

vererek oyunu kullandırır. Daha sonra delegeye, Sandık Kurulunca

organlarla ilgili oy pusulası (çarşaf liste uygulanması halinde) veya oy

pusulaları (blok listenin uygulanması halinde) verilerek oy kullandırılır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Organlarda cinsiyet ve gençlik kotasına ilişkin hükümler uygulanır;

her iki cinsiyetten en az yüzde otuz üç oranında üye bulunur. Her

iki cinsiyetten üye seçilmesi gereken organlarda bu durum genel

sıralama ile gerçekleşmemiş ise, aynı cinsiyetten aday olanlar arasında

aldıkları oya göre ayrı ayrı sıralama yapılır. Alınan oya bakılmaksızın her

iki cinsiyetten yeterli üye alınarak organlar seçilmiş sayılır. Geri kalanlar

o cinsiyetten üyelerin yedeği olur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Seçimlerde üye tam sayısının beşte birinden az oy alanlar, kotalar

dahil, asıl ve yedek üyeliğe seçilmiş sayılmazlar. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kurultayın olağan ve olağanüstü toplantıları, çalışma yöntemleri,

“Kurultay Yönetmeliği” ile düzenlenir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Merkez organlarında görevlendirilenlerle ilgili bilgi ve belgeler,

Tüzüğün 48/L bendinde yazılı olduğu biçimde ve on beş (15) günlük

süre içinde doğrudan İçişleri Bakanlığı’na ve Yargıtay Cumhuriyet

Başsavcılığı’na verilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

ONUR KURULU VE DANIŞMA KURULTAYLARI

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Madde-56

A) Onur Kurulu:

Parti ile üyelik bağı devam etmek kaydıyla Genel Başkanlık, genel

başkan yardımcılığı, genel sekreterlik, TBMM Başkanlığı, Başbakanlık,

Bakanlık ve TBMM başkan vekilliği,TBMM grup başkan vekilliği yapmış

olanlar Parti “Onur Kurulu” üyesidirler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Genel Başkan, Onur Kurulu’nu yılda en az bir kez toplayarak, ülke ve

Partiye ilişkin hususlarda kurul üyelerinin görüş ve değerlendirmelerine

başvurur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) Küçük Kurultay:

Küçük Kurultay, her yıl en az bir kez, Merkez Yönetim Kurulu’nun çağrısı

üzerine toplanır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Yerel ve genel seçimlerden sonra en geç üç ay içerisinde Küçük Kurultay

toplantıya çağrılır. Küçük Kurultay, Genel Merkez tarafından toplanan

seçime ilişkin verileri, il ve ilçe danışma kurulları ile gençlik ve kadın

kurultaylarının sonuç raporlarını değerlendirir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Küçük Kurultay toplantısı sonunda, Parti Meclisine bir sonuç raporu

sunulur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Seçimlerden sonra hazırlanan sonuç raporlarında il ve ilçe düzeyinde

seçim sonuçları değerlendirilerek kısa ve orta vadede yapılması

gereken hususlara ilişkin önerilerde bulunulur. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Küçük Kurultay’a;

a) Genel Başkan,

b) Parti Meclisi üyeleri,

c) Partili milletvekilleri,

d) Yüksek Disiplin Kurulu üyeleri,

e) İl başkanları,

f ) Büyükşehir ve il belediyelerinin partili başkanları ve il genel meclisi

başkanları,

g) Yönetmelikle belirtilen esaslara göre seçilen il temsilcileri,

h) Ülke düzeyinde örgütlü sendika ve meslek kuruluşlarının partili

genel başkanları,

i) Genel Merkez düzeyinde görev yapan ve yönetmelikle belirlenen

partililer katılırlar.

C) Kadın Kurultayı:

Kadın Kurultayı her yıl en az bir kez Merkez Yönetim Kurulu’nun ya da

Kadın Kolları Genel Başkanının çağrısı üzerine toplanır. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kadın Kurultayı toplantısı sonunda bir sonuç raporu hazırlanır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Yerel ve genel seçimlerden sonra en geç iki ay içerisinde Kadın Kurultayı

seçimsiz olarak toplantıya çağırılır. Bu toplantıda hazırlanan sonuç

raporunda il ve ilçe düzeyinde seçim sonuçları değerlendirilerek kısa ve

orta vadede yapılması gereken hususlara ilişkin önerilerde bulunulur.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

E) Gençlik Kurultayı:

Gençlik Kurultayı her yıl en az bir kez Merkez Yönetim Kurulu’nun ya

da Gençlik Kolları Genel Başkanının çağrısı üzerine toplanır. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Gençlik Kurultayı toplantısı sonunda bir sonuç raporu hazırlanır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Yerel ve genel seçimlerden sonra en geç iki ay içerisinde Gençlik

Kurultayı seçimsiz olarak toplantıya çağırılır. Bu toplantıda hazırlanan

sonuç raporunda il ve ilçe düzeyinde seçim sonuçları değerlendirilerek

kısa ve orta vadede yapılması gereken hususlara ilişkin önerilerde

bulunulur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Danışma Kurultaylarının toplanmaları, çalışmaları ve bu kurultaylara

katılacakların saptanması ile diğer hususlar yönetmelikle belirlenir.

DANIŞMA TOPLANTILARI

Madde-57

A) Bölge Danışma Toplantıları

Merkez Yönetim Kurulu’nun belirleyeceği tarihlerde ve yerlerde

gerek duyulacak sayıda Bölge Danışma Toplantıları düzenlenir. Bölge

danışma toplantısı sonunda, Parti Meclisi’ne bir sonuç raporu sunulur.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) İl Danışma Toplantıları

Merkez Yönetim Kurulu’nun bilgisi içinde en geç üç ayda bir olmak

üzere, il yönetim kurullarının belirleyeceği tarihlerde ve yerde, gerek

duyulacak sayıda il danışma toplantıları düzenlenir. Toplantı sonunda

bir sonuç raporu düzenlenerek Genel Merkeze sunulur. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Yerel ve genel seçimlerden sonra en geç iki ay içinde il danışma

toplantısı yapılır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Seçimlerden sonra hazırlanan sonuç raporlarında il ve ilçe düzeyinde

seçim sonuçları değerlendirilerek kısa ve orta vadede yapılması

gereken hususlara ilişkin önerilerde bulunulur. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

C) İlçe Danışma Toplantıları

İl yönetim kurullarının bilgisi içinde, en geç üç ayda bir olmak üzere, ilçe

yönetim kurullarınca gerek duyulacak sayıda ilçe danışma toplantıları

düzenlenir. Toplantı sonunda bir sonuç raporu düzenlenerek il

başkanlığına ve Genel Merkeze sunulur. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Yerel ve genel seçimlerden sonra en geç iki ay içerisinde ilçe danışma

toplantısı yapılır. Bu toplantı sonunda hazırlanan sonuç raporlarında

ilçe, belde ve mahalle düzeyinde seçim sonuçları değerlendirilerek

kısa ve orta vadede yapılması gereken hususlara ilişkin önerilerde

bulunulur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

D) İl Başkanları Toplantısı: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da

eklenen bent)

En geç üç ayda bir Genel Başkanın davetiyle il başkanları toplantısı

yapılır. Toplantının gündemini Genel Başkan belirler.

Danışma toplantılarına ilişkin diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLARIN BELİRLENMESİ

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Madde-58

A) Yöntemler: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

TBMM üyeliği için adayların belirlenmesinde yöntemler, önseçim,

aday yoklaması ve merkez yoklamasıdır. Önseçim ve aday yoklaması,

öncelikli yöntemlerdir.

B) Yöntemlerin belirlenmesi: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Aday saptamada hangi seçim çevresinde hangi yöntemin

uygulanacağına Parti Meclisi karar verir. Parti Meclisi, önseçim veya

aday yoklaması yapılan bir seçim çevresindeki aday listesinde, merkez

adaylığı için Siyasi Partiler Kanunu’ndaki ilkelere göre yeteri kadar sıra

ayırabilir.

C) Yöntemlerin uygulanması: (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

1) Önseçim, partiye yazılı üyelerin katılımı ile yapılır.

2) Aday yoklaması partide belli görevlere seçilmiş olan delegelerin

katılımı ile yapılır.

3) Merkez yoklamasında adaylar Parti Meclisince saptanır.

4) Önseçim veya aday yoklaması yargı yönetimi ve denetiminde yapılır.

5) Merkez yoklaması yöntemi uygulanarak belirlenecek adayların

toplam sayısı, Genel Merkezce Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına

sunulan Partinin gösterdiği milletvekili adaylarının yüzde on beşinden

fazla olamaz. Partinin son genel seçimlerde yüzde onundan az oy

aldığı seçim çevrelerinden gösterilen toplam milletvekili aday sayısı bu

orana göre hesaplanan milletvekili aday sayısına dahil değildir.

6) Önseçim veya aday yoklamasına katılanlar, merkez adaylığı için

başvuramazlar.

7) Parti Meclisi, adayları belirlerken, engellilerin TBMM’de temsiline

özen gösterir.

D) Yönetmelikle düzenlenecek hususlar: (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Aday belirlemede uygulanacak yöntemlerle ilgili diğer hususlar ve

aday yoklamasında oy kullanacakların nasıl belirleneceği yönetmelikle

düzenlenir.

TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLIĞA BAŞVURMA

Madde-59

Adaylık için başvuru tarihleri Parti Meclisi’nce saptanır ve açıklanır.

Adaylık başvuruları, Genel Merkez’deki ilgili birime yapılır.

Adaylık başvuruları ile ilgili hususlar yönetmelikle belirlenir.

TBMM ÜYELİĞİ İÇİN ADAYLIK ÖN KOŞULLARI VE

İNCELEME

Madde-60

TBMM üyeliğine aday olmak üzere önseçim, aday yoklaması ve merkez

yoklaması için başvuranlar açısından Merkez Yönetim Kurulu’nca ön

inceleme yapılır ve Parti Meclisi’nin onayına sunulur. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Adaylık başvurusu yapan parti üyeleri için inceleme, yasal nitelikler

açısından yapılır.

Parti üyesi olmayanların adaylık başvuruları, ilgili il ve ilçe yönetim

kurullarının görüşleri de alınarak incelenir.

Parti üyesi olmayanlardan, Parti Meclisi’nce önseçime, aday

yoklamasına veya merkez yoklamasına katılmaları uygun bulunanlar

ile merkez kontenjanından aday gösterilenler, Tüzüğün 12. maddesi

uyarınca Merkez Yönetim Kurulunca üyeliğe kabul edilir. (26.02.2012

tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Yasalar nedeniyle partiye yazılma olanağı bulunmayan kimselerden

adaylığa başvuranların, parti üyesi olmaksızın, önseçime, aday

yoklamasına ve merkez yoklamasına katılabilmeleri Parti Meclisi’nin

kararına bağlıdır.

CİNSİYET KOTASI

MADDE–61a (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da kabul

edilen madde)

Partinin katıldığı milletvekili genel seçimlerinde merkez yoklaması

yoluyla belirlenecek adayların saptanmasında, Parti Meclisi seçiminde,

il, ilçe, belde yönetim organlarının seçiminde, il genel meclisi ve

belediye meclisi üyelikleri için adayların saptanmasında, kongre ve

kurultay delegesi seçimlerinde en az yüzde otuz üç (33) cinsiyet kotası

uygulanır.

Seçimlerde kongre veya kurultay üye tam sayısının beşte birinden az

oy alanlar, asıl ya da yedek üyeliğe seçilmiş sayılmazlar.

Her iki cinsiyetten yeter sayıda aday çıkmazsa, katılan adaylarla seçim

yapılır.

GENÇLİK KOLLARI KOTASI

MADDE – 61b (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da kabul

edilen madde)

Partinin katıldığı milletvekili genel seçimlerinde merkez yoklaması

yoluyla belirlenecek adayların tesbitinde, parti meclisi seçiminde, il,

ilçe, belde yönetim organlarının seçiminde, il genel meclisi ve belediye

meclisi üyelikleri için adayların tesbitinde, kongre ve kurultay delegesi

seçimlerinde, adaylık tarihi itibariyle gençlik kolları üyesi olanları

kapsayacak şekilde en az yüzde on gençlik kotası uygulanır.

Bu özelliklerde (cinsiyet kotasına ve gençlik kotası kapsamına giren)

yeter sayıda aday çıkmazsa, katılan adaylarla seçim yapılır.

Hem cinsiyet hem gençlik kotalarının özelliklerine sahip bir aday her

iki kotadan düşülür.

Seçimlerde kongre veya kurultay üye tam sayısının beşte birinden az

oy alanlar, asıl ya da yedek üyeliğe seçilmiş sayılmazlar.

ADAY BELİRLEME YÖNETMELİĞİ

Madde-62

TBMM üyeliği ve yerel yönetimler için aday belirlemeye ilişkin hususlar

ayrı ayrı yönetmeliklerle düzenlenir.

TBMM PARTİ GRUBU

Madde-63

TBMM’de partili milletvekilleri “Millet Meclisi Grubu”nu oluştururlar.

Parti Grubu, Partinin programını ve seçim bildirgesini, kurultay kararları

ve Parti Meclisince saptanan politika doğrultusunda gerçekleştirmek

için gerekli yasama girişimlerini, Tüzük ve iç yönetmelik kuralları

çerçevesinde, kendi kararları ile yürütür.

TBMM GRUBUNUN YÖNETİM İLKELERİ

Madde-64

Genel Başkan, TBMM Parti Grubunun ve Grup Yönetim Kurulunun

başkanıdır.

TBMM Grubu iki yılda bir, iki yıl için üç Başkanvekili seçer. Grup

Yönetim Kurulunun kaç kişiden oluşacağı iç yönetmeliğinde belirlenir.

(21.12.2008 tarihli 14. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Grup Başkanvekilleri, grubun yasama çalışmalarının yürütülmesinde

Genel Başkanın yardımcısıdır ve görevlendirildiği konularda vekilidirler.

Grubun doğal sözcüsü Genel Başkandır. Genel Başkan belli konular

için sözcü görevlendirebilir. Genel Başkan bulunmadığında Grup

Başkanvekilleri de sözcüdürler. Grup Yönetim Kurulu ve ivedi

durumlarda Grup Başkanvekilleri de belli konular için sözcü seçebilirler.

Yasama girişimlerinin düzenli biçimde yürütülmesi ve Meclis

çalışmalarında ve disiplinin sağlanması, Grup Yönetim Kurulu’nun

görevidir.

Meclis araştırması ve genel görüşme önergeleri, yasa önerileri;

Grup Yönetim Kurulunca veya iç yönetmeliğe göre grupça uygun

bulunmadan Meclise sunulamaz ve basına açıklanamaz.

Genel Başkan tarafından görevlendirilen Merkez Yönetim Kurulu

Üyeleri, Grup Yönetim Kurulu toplantılarına katılabilirler, oy

kullanamazlar. (21.12.2008 tarihli 14. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

TBMM Grubu’nun çalışmaları “TBMM Grup İç Yönetmeliği” ile düzenlenir.

Önemli dış temsil görevleri için Grup üyelerinin seçiminde yasaların

ve görevin gerektirdiği niteliklere uygunluğun nasıl sağlanacağı da

yönetmelikle gösterilir.

TBMM GRUBU ÜYELERİNİN GÖREVLERİ

Madde-65

Parti TBMM üyeleri;

a) Yasama çalışmalarında Partinin ilkelerine, Tüzük ve Programına,

Seçim Bildirgesine, Kurultay kararlarına, Parti Meclisince alınan

kararlara ve saptanan siyasal doğrultuya, Grup Genel Kurulu ile Grup

Yönetim Kurulu kararlarına uymakla, bunları destekleyip uygulamakla

yükümlüdürler.

Grup toplantısına ve karara katılmamış olmak, alınan kararlara uyma

yükümlülüğünü kaldırmaz.

b) Geçerli özürleri bulunmadıkça Meclis Genel Kuruluna, komisyonlara

ve grup toplantılarına katılırlar. Bu toplantıların her birine özürsüz

olarak üst üste üç kez katılmayan üyeye, Grup Yönetim Kurulunca yazılı

uyarı yapılır ve bu uyarı gerektiğinde seçim çevresine duyurulmak

üzere Yönetim Kurulu’na bildirilir.

c) Yasama Meclisi komisyonlarında görev alan partili üyeler, bir grup

oluştururlar ve aralarından birini başkan seçerler.

Grup Yönetim Kurulu, komisyon gruplarının çalışmalarını bu başkan

aracılığı ile izler ve düzenler.

d) TBMM üyelerinin grup ödentilerinin miktarı ve böylece sağlanan

gelirin,

Grup ve Genel Merkez çalışmaları için hangi oranda paylaştırılacağı,

TBMM Grubunca karara bağlanır.

BELEDİYE VE İL GENEL MECLİS GRUPLARI

Madde-66

Belediye ve il genel meclislerindeki partili üyeler bir grup oluştururlar.

Partili belediye başkanı, Belediye meclisindeki parti grubunun doğal

üyesidir.

İl başkanı, il genel meclisi, büyükşehir veya il belediye meclisi parti

gruplarının, ilçe başkanı da, ilçe çevresindeki belediye meclisi parti

gruplarının başkanıdır. Bunların oy hakları vardır. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Merkez ilçe başkanları, il belediye meclisi parti gruplarına üye olarak

katılırlar ve oy kullanırlar. Grup başkan yardımcısı olarak görev yaparlar.

Grup üyeleri, partinin ilkelerine, Tüzük ve Programına, seçim

bildirgesine, Kurultayın ve kendi kongreleri ile grupların kararlarına

uymakla yükümlüdürler. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Belediye başkanlarının yürütmeyle ilgili yasal görevleri konusunda

bağlayıcı grup kararı alınamaz. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Partili belediye başkanları ile belediye ve il genel meclisi üyelerinin

grup aidatları ve böylece sağlanan gelirin grup ve parti çalışmaları

için hangi oranda paylaştırılacağı, ilgili il ya da ilçe yönetim kurulu ile

grup yönetim kurulunun yapacağı ortak toplantıda karara bağlanır.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

DİSİPLİN KURULLARININ GÖREVLERİ

Madde-67

Parti suçlarını cezalandırma görevi ve yetkisi disiplin kurullarınındır.

Parti suçlarının yargı organlarının görev alanına girmesi, disiplin

kurullarının görev yapmasına engel olmaz.

YETKİ

Madde-68 (01.07.2001 günlü Kurultay kararı ile değişik)

A) Parti Meclisi üyelerinin, Yüksek Disiplin Kurulu Başkan ve üyelerinin,

TBMM üyelerinin, partili büyükşehir belediye başkanlarının parti suçu

oluşturan eylemleri Parti Meclisi’nin istemi üzerine Yüksek Disiplin

Kurulu’nca,

B) İl başkanları, il yönetim kurulu üyeleri ile il disiplin kurulu başkan

ve üyeleri ile il ve ilçe belediye başkanlarının parti suçu oluşturan

eylemleri hakkında Merkez Yönetim Kurulu’nun istemi üzerine Yüksek

Disiplin Kurulu’nca,

C) Öteki üyelerin ve görevlilerin parti suçu oluşturan eylemleri

hakkında il yönetim kurulunun istemi üzerine il disiplin kurulunca,

D) Partili TBMM üyelerinin grup disiplinine, iç yönetmeliğe, bağlayıcı

grup kararlarına aykırı, ya da grup onuruyla bağdaşmayan eylem ve

davranışlarından doğan parti suçları ile birbirleriyle olan anlaşmazlıkları

Grup Yönetim Kurulu’nun istemi üzerine Grup Disiplin Kurulu’nca

karara bağlanır.

E) İvedi durumlarda Merkez Yönetim Kurulu, il yönetim kurullarının

önlemli olarak görevden derhal uzaklaştırma yetkilerini de kullanarak

bir üyeyi disiplin kuruluna sevk edebilir.

F) Kesin çıkarma ve geçici çıkarma istemi ile disiplin kuruluna gönderen

organ gerekli görürse önlem niteliğinde olmak üzere üyeyi görevden

uzaklaştırabilir. Bu durumda dosya beş gün içinde görevli disiplin

kuruluna gönderilir ve bu süre içinde karar ilgiliye tebliğ edilir.

Önlem niteliğinde görevden uzaklaştırılanlar, önlemin kaldırılması

istemi ile görevli disiplin kuruluna tebliğ tarihinden itibaren üç gün

içinde başvurabilir. Bu istem yedi gün içinde karara bağlanır.

İl Disiplin Kurullarının tedbirle (önlemle) ilgili kararlarına karşı Yüksek

Disiplin Kurulu’na üç gün içinde 50 itiraz edilebilir. Disiplin kurulları

tedbire (önleme) itirazla ilgili başvuruları kendilerine ulaştığı tarihten

itibaren yedi gün içinde karara bağlarlar. Haklarında tedbir (önlem)

kararı olan üyeler, parti içi seçme ve seçilme haklarını kullanamazlar.

(19.11.2005 tarihli Kurultay kararı ile eklenen fıkra.)

DİSİPLİN KURULLARI

Madde-69

A) Yüksek Disiplin Kurulu:

Kurultayca seçilen (15) asıl ve (8) yedek üyeden oluşur. Asıl üyelerin

en az dördünün, yedek üyelerin en az ikisinin hukukçu olması gerekir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

B) İl Disiplin Kurulu

İl kongresince seçilen (9) asıl ve (5) yedek üyeden oluşur.

C) TBMM Grup Disiplin Kurulu

Grup Genel kurulunca seçilen ve sayıları Grup İç Yönetmeliğinde

belirlenen üyelerden oluşur.

Disiplin Kurulu üyeliğine aday olmak ve seçilebilmek için, disiplin

cezası almamış olmak gerekir.

Mazeretsiz olarak üst üste üç olağan toplantıya katılmayan üyenin

üyeliği düşer. Üyeliğin düştüğünü tesbit eden kurul kararına karşı İl

Disiplin Kurulu üyeleri Yüksek Disiplin Kurulu’na, Yüksek Disiplin Kurulu

ve Grup Disiplin Kurulu üyeleri Parti Meclisine beş (5) gün içinde itiraz

edebilirler. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir. (26.02.2012 tarihli 16.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

PARTİ SUÇLARI

Madde-70

Aşağıda yazılı olan tutum, davranış ve eylemler ile bunların yapılmasını

desteklemek, kolaylaştırmak ve övmek parti suçudur. (19.11.2005 tarihli

Kurultay kararı ile değişik)

A) Kesin Çıkarma Cezası Gerektiren Parti Suçları

a) Programa ve Tüzük kurallarına, kurultay ve yetkili organ kararlarına

aykırı davranmak,

b) Partide aldıkları görev ve sorumlulukla ve üyelikle bağdaşmayan

tutum ve davranışlarda bulunmak,

c) Parti kayıt ve defterlerini saklamak, görevi devir sırasında bunları

teslim etmemek,

d) Parti doğrultusuna ve temel ilkelere aykırı siyasal çalışmalara ve

eylemlere katkıda bulunmak,

e) Parti adaylarına karşı veya başka parti adaylarından yana açık veya

gizli çalışmak,

f ) Kurultay, kongre, grup ve meclis işlemlerinin, seçim çalışmalarının

yasa, tüzük ve yönetmelik kurallarına uygun olmasını engellemek,

bozmak, bozdurmak amacı ile yetkili organlara ve kişilere karşı Tüzüğe

uygun itirazlar dışında her türlü engelleyici davranışta bulunmak,

g) Partiye üye yazımı ve temsille ilgili kuralları çiğnemek, parti içi

seçimlere hile karıştırmak,

h) Parti çalışmalarında, özellikle kurultay ve kongrelerde üyelere ve

görevlilere eylemli saldırıda bulunmak, çalışmayı engellemek veya

önlemek.

B) Geçici Çıkarma Cezası Verilecek Parti Suçları

a) Gerçeğe aykırı olarak Partide kendisine belli görevler verilmiş gibi

davranmak ve çalışmak,

b) Parti içinde ayrılık gözetmek ve ayrımcılık yapmak,

c) Gizli yapılması kararlaştırılan toplantılardaki konuşmaları açıklamak,

d) Parti çalışmalarında üyelere sözlü ya da eylemli saldırıda bulunmak,

Parti düzenini bozmak, çalışmaları aksatmak,

e) A bendinin (e), (f ), (g) ve (h) alt bendlerinde belirtilen parti suçlarının

özel koşullar nedeniyle hafi f sayılacak durumlarında suç sayılan eylemi

işleyenin etkin pişmanlık göstermesi halinde görevli disiplin kurulunun

takdiri ile geçici çıkarma cezası verilebilir.

C) Kınama Cezası Verilecek Parti Suçları

a) Parti yararlarını zedeleyici yayın ve propaganda yapmak,

b) Parti görevlilerini küçültücü sözler söylemek, Parti çalışmalarını

zorlaştırıcı eylem ve davranışlarda bulunmak,

c) Partili üyeler ve yöneticiler hakkında bilerek ve isteyerek aslı olmayan

söylentiler çıkarmak, bunları yaymak,

d) Geçerli özrü olmaksızın seçimlerde oy kullanmamak,

e) B bendinin (a), (b), (c) alt bendlerinde belirtilen parti suçlarının özel

koşullar nedeniyle hafi f sayılacak durumlarında ve parti suçu sayılan

eylemi işleyenin etkin pişmanlık göstermesi halinde görevli disiplin

kurulunun kararı ile kınama cezası verilebilir.

D) Uyarma Cezası Verilecek Parti Suçları

a) Partililerin kişilikleri ile uğraşmak, parti üyeleri hakkında küçük

düşürücü sözler söylemek, sövmek,

b) Parti binalarına ve mallarına zarar vermek,

c) C bendinin (a) ve (b) alt bendlerinde belirtilen parti suçlarının özel

koşullar nedeniyle hafi f sayılacak durumlarında ve suç sayılacak eylemi

işleyenin etkin pişmanlık göstermesi halinde görevli disiplin kurulunun

takdiri ile uyarma cezası verilebilir.

DİSİPLİN CEZALARI

Madde-71

Disiplin cezaları “uyarma”, “kınama”, “geçici çıkarma” ve “kesin

çıkarma”dır.

Uyarma, yazılı olarak dikkat çekmektir.

Kınama, yazılı olarak kusur bildirmektir.

Geçici çıkarma, üyenin Partiden bir yıldan iki yıla kadar ilişkisinin

kesilmesidir.

Kesin çıkarma, üyenin süresiz olarak parti ile ilişkisinin kesilmesidir.

Kınama cezası alanlar bir (1) yıl süre ile parti organlarına seçilemezler,

seçilmiş iseler görevden alınırlar. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Geçici çıkarma cezası alanlar, bu süre içinde parti üyelerine tanınan

hakları kullanamazlar ve cezalarının tamamlanmasından itibaren altı

(6) ay süre ile parti organlarına seçilemezler. Geçici çıkarma cezasının

uygulanması sırasında kişinin, Parti Programına, Tüzüğüne ve yetkili

organların bağlayıcı kararlarına uyma yükümlülüğü devam eder.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Kınama ve geçici çıkarma cezaları, cezayı veren kurul tarafından, üyenin

yazılı bulunduğu il ve ilçe başkanlıklarına bildirilir ve ilgilinin cezası,

defterlere ve çizelgelere işlenir. Ayrıca üye kütüğüne işlenmek üzere

Genel Sekreterliğe verilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay

kararıyla değişik)

Kesin çıkarma cezası alanların adları defterlerden ve üye kütüğünden

silinir, kimlikleri Genel Sekreterlikçe bütün örgüte duyurulur.

Disiplin kurulları; cezaların yürürlük tarihlerini, önlemliler için önlemin

alındığı tarih; önlemli olmayanlar için kararın kesinleşme tarihini

kararlarında belirtirler.

Üyeler hakkında disiplin cezası isteminde bulunan organ, suçlama

konusu fi ili, bu fi ilin hukuki nitelendirmesini ve istediği cezayı açık

olarak belirtir. Disiplin kurulu, yetkili makam tarafından isnad edilen

fi ille bağlıdır; ancak hukuki nitelendirmeyle ve talep edilen cezayla

bağlı değildir. Kovuşturma sonunda kanıtlara göre karar verilir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Disiplin cezası alanlardan, aynı parti suçunu yineleyenlere, bir üst ceza

verilir.

KARARLAR VE İTİRAZ

Madde-72

Kendilerine gönderilen dosyaları il disiplin kurulları (2) ay, Yüksek

Disiplin Kurulu (4) ay içinde karara bağlarlar. (19.11.2005 tarihli Kurultay

kararı ile değişik).

Bu süre içinde sonuçlandırılmayan işler için gerekçesi gösterilerek Parti

Meclisi’nden ek süre isteyebilirler. Verilecek ek süre bir aydan uzun

olamaz.

Yüksek Disiplin Kurulu ve Grup Disiplin Kurulu kararları kesindir.

İl Disiplin Kurulu kararlarına karşı il yönetim kurulu ve ilgilisi (10) gün

içinde Yüksek disiplin Kurulu’na gerekçeli olarak itiraz edebilirler.

Yüksek Disiplin Kurulu erteleme kararı vermemişse, itiraz il disiplin

kurulu kararının uygulanmasına engel olamaz.

Parti organlarının kararlarına karşı yasalara ve Tüzüğe uygun itiraz

hakkı sınırlanamaz ve itiraz suç sayılmaz.

DİSİPLİN KURULLARINA İLİŞKİN ORTAK İLKELER VE

KURALLAR

Madde-73

a) Siyasi Partiler Kanunu’nun 102. maddesinin 2. bendi uyarınca,

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Partiden kesin olarak çıkarılmasını

istediği üye, Merkez Yönetim Kurulunca gecikmeksizin Yüksek Disiplin

Kurulu’na gönderilir. Yüksek Disiplin Kurulu, gecikmeksizin toplanarak,

konuyu öncelikle görüşür ve (7) gün içinde karar bağlar, ilgili üye,

kurulun konuyu ele aldığı ilk toplantıda, yazılı veya sözlü olarak

savunma yapabilir. (19.11.2005 tarihli Kurultay kararı ile değişik)

b) Seçimler sırasında veya yayın yolu ile ya da açık toplantılarda işlenen

parti suçlarını kovuşturulmasında, inceleme süreleri yönetmelikle

kısıtlanabilir.

c) Disiplin Kurulları, üye tam sayısının en az üçte iki çoğunluğu ile

toplanır ve katılanların çoğunluğu ile karar verir. Disiplin Kurulları

incelemeleri, belgeler üzerinde yapabilecekleri gibi tanık da

dinleyebilirler. (19.11.2005 tarihli kurultay kararı ile değişik)

d) Yetkili disiplin kuruluna, işlendiği tarihten başlayarak iki yıl içinde

gönderilmeyen parti suçları için kovuşturma yapılamaz.

e) Kesinleşen disiplin kurulu kararları, Merkez Yönetim Kurulu ile ilgili

yönetim kurullarınca, olduğu gibi ve süresince uygulanır.

f ) Disiplin kurulu üyeleri ile Parti arasında bir hizmet bağı kurulamaz;

kendilerine, Partiden hiç bir gelir sağlanamaz.

g) Özürsüz olarak üst üste üç olağan toplantıya gelmeyen üye, kurul

kararı ile görevden ayrılmış sayılır.

h) Kurultayda ve kongrelerde disiplin kurullarına gönderme işlemleri

ile disiplin kurullarının kararları üzerinde görüşme yapılamaz, karar

alınamaz.

i) Disiplin kovuşturması işlemlerinde, üyenin Parti Kütüğünde yazılı

adreslerine yapılan bildirimler, geçerli ve yeterlidir.

j) Örgüt ve yönetim birimleri, disiplin kurullarının incelemelerini

kolaylaştırmak ve isteklerini sürelerinde yanıtlamak zorundadırlar.

ÜYELİKLERDE BOŞALMA

Madde-74

Disiplin kurullarında, kendi isteği ile görevden ayrılma ya da başka

nedenlerle boşalma olursa, yedekler sıra ile çağrılır. Yüksek Disiplin

Kurulu ve Grup Disiplin Kurulu için Genel Başkan, İl Disiplin Kurulu için

İl Başkanı yedekleri göreve çağrılır.

Yedeklerin çağrılmasından sonra üye sayısı toplanma yeter sayısının

altına düşerse veya bir gün içinde üye tamsayısının yarısından fazlası

boşalırsa kurul yedekleriyle birlikte düşmüş sayılır. Kurultay veya

kongreye kadar görev yapmak üzere yeni Yüksek Disiplin Kurulu ya

da yeni İl Disiplin Kurulu Parti Meclisi’nce seçilir. (21.12.2008 tarihli 14.

Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Grup Disiplin Kurulu için yeni seçim TBMM Grubunca yapılır.

BAĞIŞLAMA

Madde-75

Kesinleşen cezaları bağışlama yetkisi Parti Meclisi’nindir.

Parti Meclisi Bağışlama yetkisini ceza alanın yazılı isteği üzerine ve

disiplin kuruluna gönderen örgüt yönetim biriminin görüşünü alarak

kullanır.

Merkez Yönetim Kurulu bağışlama isteyenin yazılı başvurusu üzerine,

isteği disiplin kuruluna gönderen örgüt yönetim biriminin görüşünü

de alarak, disiplin dosyası ile birlikte Parti Meclisi’ne sunar.

Parti Meclisi kararını gizli oylama ile verir.

YÖNETMELİK

Madde-76 (01.07.2001 günlü Kurultay kararı ile değişik)

Disiplin işlerinde soruşturma ve kovuşturma yöntemleri ile ilgililerin

ve disiplin kurullarına sevk edilen üyelerin savunma ve itiraz hakları

kurullarda görev bölümü, kurulların toplanma, inceleme, çalışma ve

karar alma esasları, süreler ve öteki işlemler Disiplin Yönetmeliği ile

düzenlenir.

GELİR KAYNAKLARI

Madde-77

Partinin gelir kaynakları şunlardır:

a)Parti üyelerinden alınan üyelik ödentisi,

b) Partinin TBMM ve yerel yönetimler üyelerinden alınan grup ödentisi,

c) Adaylık için başvuranlardan alınan adaylık ödentisi,

d) Parti yayınlarının satış karşılıkları,

e) Parti bayrağı, fl aması, rozeti ve benzeri tanıtma malzemesi

satışlarından sağlanan gelirler,

f ) Parti kimlik belgelerinden ve yenilenmesi nedeniyle alınan karşılıklar,

g) Parti lokallerinin işletilmesinden sağlanan gelirler,

h) Partice düzenlenen her türlü toplumsal girişim ve gösterilerden

sağlanan gelirler,

ı) Partinin malvarlığından sağlanan gelirler,

i) Siyasi Partiler Yasası’nda belirlenen miktarı aşmayacak bağışlar,

j) Siyasi Partiler Kanunu’nun 110. maddesi uyarınca partiye intikal

edecek taşınır ve taşınmaz mallar ile doğmuş ve doğacak her türlü hak

ve alacaklar.

k) Yasaya göre devletçe sağlanan gelirler.

(g) ve (ı) bentlerinde yazılı olanlar dışındaki gelirler için vergi, resim ve

harç ödenmez.

(g) bendinde yazılı parti lokallerinin işletilmesinden elde edilen gelirler,

ticari nitelik taşımayan işletme çalışmaları sonucunda sağlanmışsa, bu

gelirler için de vergi, resim ve harç ödenmez.

(ı) bendinde yazılı gelirlerden Partinin sahip olduğu ve ticari olarak

işletilen basımevlerinin gelirleri ile taşınmaz mallardan sağlanan

gelirler için vergi, resim ve harçlara ilişkin yasa hükümleri uygulanır.

Yukarıda yazılı gelirler, partinin hangi örgüt yönetim birimince veya

görevlisince sağlanmış olursa olsun, parti tüzel kişiliğinindir.

Gelirler, partinin tüzel kişiliği adına ve makbuz karşılığında toplanır.

HARCAMALAR

Madde-78

Partinin yapacağı harcamalar, bağıtlar ve girişeceği yükümlülükler,

Genel Merkezde Parti tüzel kişiliği, illerde il yönetim kurulu, ilçelerde

ilçe yönetim kurulu adına yapılır.

İl ve ilçe yönetim kurullarının Parti tüzel kişiliği adına bağıt yapması

ya da hüküm üstlenmesi Merkez Yönetim Kurulu’nun iznine bağlıdır.

Önceden izin alınmadan girişilen bağıt ve yükümlülüklerden dolayı

Parti Tüzel Kişiliği sorumlu tutulamaz; Genel Başkana, genel başkan

yardımcılarına, genel sekretere ve Merkez Yönetim Kuruluna, Parti

Meclisine veya Parti tüzel kişiliği’ne karşı kovuşturma yapılamaz. Bu

durumlarda sorumluluk, bağıtı yapan veya yükümlülük üstlenen kişiye

ya da kişilere düşer.

Harcamaları, bütçeye uygun olarak, Genel Merkezde İdari ve Mali

İşlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı, illerde ve ilçelerde sayman

yapar. Bütçe dışı harcamalar, Merkez Yönetim Kurulu’nun ve ilgili

yönetim kurullarının kararına bağlıdır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

YETKİ

Madde-79

Yükümlülüklere girişmek, bankalardan para çekmek, bir mal veya

hak üzerinde tasarrufta bulunmak ya da bu konularda temsil yetkisi

vermek için merkezde İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Başkan

Yardımcısıyla, Genel Sekreterin, il ve ilçelerde başkanla saymanın

imzaları zorunludur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

78. madde hükümleri saklıdır.

BÜTÇE

Madde-80

Genel Merkez’in bütçesi, Merkez Yönetim Kurulu’nca hazırlanır ve Parti

Meclisi’nin onayı ile yürürlüğe girer.

İl ve ilçelerin bütçeleri, yönetim kurullarınca hazırlanır ve üst yönetim

biriminin onayı ile yürürlüğe girer.

Örgüt yönetim birimlerinin oluşturduğu komisyonların ve çalışma

gruplarının gelir ve giderleri, bağlı bulundukları yönetim birimi

bütçelerinde gösterilir.

Hazine yardımının yüzde kırkı (% 40) il ve ilçe örgütlerine gönderilir.

Genel Merkezce il ve ilçelerin eğitim harcamaları için Tüzüğe göre

ayrılması gereken miktar, yukarıdaki orana göre belirlenen miktara

dahildir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Hazine yardımının il ve ilçe örgütlerine dağıtımına, ödeme şekli ve

zamanına ilişkin esaslar her dönemde Parti Meclisince belirlenir.

(26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

KESİN HESAP

Madde-81

Genel Merkez’in kesin hesabı Kurultayca, iller ve ilçeler örgütünün

kesin hesapları kendi kongrelerinde incelenir ve karara bağlanır.

Kesin hesabın Kurultayca ve kongrelerce seçilecek bir komisyonda

incelenmesi zorunludur.

HESAP YÖNETMELİĞİ

Madde-82

Parti hesapları bilanço esasına göre düzenlenir.

Parti gelirlerinin toplanmasında ve harcamalarda uygulanacak

kurallar, bütçe ve kesin hesabın hazırlanması; gelir alındılarının ve

tutulması zorunlu defterlerin biçimi, basımı ve dağıtımı, örgüt yönetim

birimlerinin bu konudaki görevleri ve sorumlulukları, Siyasi Partiler

Yasasının öngördüğü ilkelere ve kurallara uygun olarak düzenlenen

“Hesap Yönetmeliği” ile belirlenir.

PARTİ İÇİ EĞİTİM

Madde-83

Parti içi eğitim, partinin sağlıklı yapılanması, üyelerin niteliklerinin

geliştirilmesi ve parti çalışmalarının kalite, yeterlilik ve etkinlik

kazanması için gereklidir.

Tüzük ve Programdaki amaçlara ulaşılmasını, demokrasi kültürünün

ve siyaset bilincinin gelişmesini sağlamak için bilgi ve üretkenlik

temelinde üyeler ve yönetici kadrolar sürekli eğitilir. Bu eğitimden

yararlanmak her Partilinin hakkıdır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Her üye temel siyasi eğitim programına katılır. Bu eğitimler ilçelerde

muhtarlık çevresi gözetilerek il ve ilçe parti eğitmenleri tarafından

verilir. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Parti içi eğitime katılma ve eğitimden yararlanma, Partide yükselmenin

temel koşuludur.

Parti içi eğitim, Genel Merkez, il ve ilçe düzeyinde programlanır. Eğitim

konuları ve eğitim programları Genel Merkez tarafından saptanır.

Gerek duyulduğunda il ve ilçelerdeki eğitim programları Genel Merkez

tarafından görevlendirilen eğitmenlerle desteklenebilir.

Parti bütçesinin en az yüzde onbeşi eğitim için ayrılır. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Parti bütçesinin en az yüzde onbeşi eğitim için ayrılır. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay kararıyla değişik)

Yerel ve genel seçimlerden önce, partinin seçim bildirgesi, seçim

stratejileri ve sandık görevlilerinin yetki ve sorumlulukları konusunda

il ve ilçe örgütlerinde kapsamlı eğitim programları düzenlenir.

(26.02.2012 tarihli kurultay kararı ile değişik)

Parti içi eğitim programının içeriği, kapsamı, düzeyi, seçim döneminde

yapılacak sandık görevlileri eğitiminin esasları yönetmelikle düzenlenir.

(26.02.2012 tarihli kurultay kararı ile değişik)

BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ MERKEZİ

Madde-83a (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay’da kabul edilen

madde)

Bilgi ve İletişim Teknolojileri Merkezi, Partinin tüm faaliyetlerinde bilgi

ve iletişim teknolojilerinden en verimli şekilde faydalanılmasından;

bilişimle ilişkili her türlü çalışmanın planlanmasından ve

uygulanmasından; donanım, yazılım, içerik, insan kaynağı ve alt

yapı gereksinimlerinin belirlenmesinden; parti birimleri, kurumlar

ve bireyler arasında çok yönlü elektronik iletişimin sağlanmasından,

bilişim sistemlerinden kesintisiz ve güvenli bir biçimde yararlanılması

ve bilgi güvenliğinin sağlanması için gerekli önlemlerin alınmasından

sorumludur.

Bilgi ve İletişim Teknolojileri Merkezinin işleyişine ilişkin hususlar

yönetmelikle düzenlenir.

PARTİ PROGRAMI İLE PARTİ TÜZÜĞÜ’NÜN

ONAYLANMASI VE DEĞİŞTİRİLMESİ (26.02.2012 tarihli kurultay

kararı ile değişik)

Madde-84

Parti Programı ile Parti Tüzüğü’nde değişiklik yapma yetkisi

Kurultayındır. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü Kurultay kararıyla

değişik)

Değişiklik önerilerini, Genel Başkan, Parti Meclisi veya Kurultay

üyelerinin yirmide birinin yazılı olarak vermesi gerekir.

Program ve Tüzük değişikliklerinde karar yeter sayısı Kurultay üye

tamsayısının salt çoğunluğudur. (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay kararıyla değişik)

Tüzüğün 54 ncü ve 55 nci maddeleri hükümleri saklıdır.

YÖNETMELİKLERİN HAZIRLANMASI VE ONAYLANMASI

Madde-85

Tüzüğün öngördüğü ve Tüzük uygulamaları için gerekli olan

yönetmelikler üç ay içinde hazırlanır.

Yürürlükte olan yönetmeliklerin, Tüzük hükümlerine uygun olarak

değiştirilmesi de aynı süre içinde tamamlanır.

Kurultay Yönetmeliği, Parti Genel Merkezi’nce hazırlanır ve Kurultayca

onaylanarak yürürlüğe girer.

TBMM Grupları İç Yönetmeliği, Grup Yönetim Kurulunca hazırlanır ve

TBMM Grubu Genel Kurulu’nun onayı ile yürürlüğe girer.

Öteki yönetmelikler, Merkez Yönetim Kurulu’nca hazırlanır ve Parti

Meclisi’nce onaylanarak yürürlüğe girer.

Disiplin Yönetmeliği, Yüksek Disiplin Kurulu ile TBMM Grup Disiplin

Kurulu’nun görüşü alınarak hazırlanır.

Yönetmeliklerde değişiklik yapmaya ve yönetmelikleri yorumlamaya

onaylanan organlar yetkilidir.

Yönetmeliklerde yürürlük tarihi belirtilir.

PARTİNİN TÜZEL KİŞİLİĞİNE SON VERME

Madde-86

Partinin tüzel kişiliğine, kurultay üye tam sayısının üçte iki

çoğunluğunun kararı ile son verilebilir.

Bu durumda, parti mallarının bırakılacağı kurum ve kuruluşlar Kurultay

kararında belirlenir.

GEÇİCİ MADDE (1)

Tüzük Hükümleri uyarınca ivedi olarak hazırlanacak Üye Yazım

Yönetmeliği’nin yürürlüğe girmesinden sonra, en geç üç ay içinde,

mevcut üyelerin yazımlarını ve durumlarını Üye Yazım Yönetmeliği’ne

uygun hale getirmek amacıyla Parti Meclisi’nin hazırlayacağı geçici

yönetmeliğe göre işlem yapılır.

GEÇİCİ MADDE (2)

Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihte, henüz örgütlenmesini

tamamlayamamış ilçelerde; örgütlenmeyi kolaylaştırmak ve

tamamlamak amacıyla; Tüzüğün 13’üncü maddesinin Merkez Yönetim

Kurulu’na verdiği yetki; örgütlenmenin tamamlanmadığı yerlerle sınırlı

olmak üzere, üç aylık bir dönem için, il meclislerine devredilebilir.

GEÇİCİ MADDE (3)

Yürürlükten kaldırılan tüzük hükümleri uyarınca, kongrelerince seçilmiş

bulunan il ve ilçe denetçilerinin görevleri, bu Tüzüğün yürürlüğe

girmesi ile birlikte sona erer.

GEÇİCİ MADDE (4)

11 Eylül 1980 tarihinde CHP üyesi olduğu geçerli kayıt ve belgelerle

saptananlardan ve Partiye üye yazılmasında yasal ve tüzüksel sakınca

bulunmayanlardan, 9 Eylül 1993 tarihine kadar, kayıtlı bulunduğu ilçe

başkanlığına başvuranların doğrudan asil üye yazılmalarına Merkez

Yönetim Kurulu karar verir.

Merkez Yönetim Kurulu, bu yetkisini gerekli gördüğü hallerde il

meclislerine devredebilir.

Bu suretle asıl üyeliğe yazılanların başvurma belgeleri Genel Merkez

Üye Yazım Bürosu’na ve ilgili il ve ilçe başkanlıklarına gönderilir.

GEÇİCİ MADDE (5)

1992-93 kongreler döneminde seçilen il ve ilçe meclisleri için yedek üye

seçilmemiş olan yerlerde boşalma olması halinde, kongrece seçilmiş

meclis üyelerinin sayısı yarıya ininceye kadar, ilgili meclisin üye tam

sayısının çoğunluğunun kararı ile, boşalan üyeliklere atama yapılabilir.

GEÇİCİ MADDE (6)

30 Ocak 1994 tarihine kadar, üyelik için başvuranlar ve başvuracak

olanlar bir defaya mahsus olmak üzere Tüzüğün 9. maddesindeki

süreye bırakılmaksızın ilçenin önerisi ve ilin onayı ile asıl üye olur.

Usule göre yapılan itirazlar Merkez Yönetim Kurulu’nca kesin karara

bağlanır.

GEÇİCİ MADDE (7)

A) CHP Parti Meclisi; Türk Ceza Kanunu’nun suç saydığı fi iller ile

Siyasi Partiler Kanunun ve CHP Tüzüğüne göre üyenin kaydının

silinmesini gerektiren hallerin dışında kalan eylemler için verilmiş

kesinleşmişdisiplin cezaları ile ilgili olarak bağışlama yetkisini

kullanmaya karar vermiştir. 31 Ekim 1999 tarihinden itibaren üç ay

içinde ilgili kişilerin Genel Sekreterliğe başvurmaları halinde Tüzüğün

75’inci maddesine göre işlem yapılacaktır.

B) 9 Eylül 1999 tarihine kadar işlenmiş yukarda yazılı fi iller hakkında,

disiplin soruşturması başlatılmaması, başlatılmış olup henüz karara

bağlanmamış olan dosyaların kaldırılması ile ilgili olarak İl Disiplin

Kurulları ve Yüksek Disiplin Kurulu’na 15 gün içinde karar vermek üzere

yetki verilmiştir.

(10 Kasım 1999 tarihli Kurultay kararıyla değişik)

GEÇİCİ MADDE (8)

Üye Kayıt Yenileme Yönetmeliğine göre üyelik kaydını yenilemeyen

her kademedeki yöneticilerin ve disiplin kurulu üyelerinin görevleri,

delegelerin ise seçme ve seçilme hakkı; durumun kendilerine yazılı

olarak bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde üye kayıt yenileme

işlemlerini tamamladıkları takdirde sona erer.

İl başkanları ve il disiplin kurulu başkanlarına Genel Sekreter, İl disiplin

kurulu üyelerine il başkanının yazısı üzerine il disiplin kurulu başkanı,

il meclisleri ve ilçe başkanlarına il başkanları, ilçe meclis üyelerine ilçe

başkanları, delegelere ise ilgili örgüt yönetim birimi başkanı durumu

yazılı olarak ilgililere bildirirler. (28 Aralık 1999 tarihli Kurultay kararıyla

değişik)

GEÇİCİ MADDE (9)

Bu tüzük değişiklik tasarısının, çerçeve 8. madde ile değiştirilen tüzüğün

55. maddesinin 14. fıkrası, kabul edildiği kurultayda seçimler maddesine

geçilmeden önce, diğer maddeler ise Kurultayda kabulünden itibaren

yürürlüğe girer. (24 Ekim 2003 günlü Kurultay kararıyla eklenmiştir)

GEÇİCİ MADDE (10)

31. Olağan Kurultayda yapılan Tüzük değişiklikleri aynı kurultayın

organ seçimlerinde uygulanır. (19.11.2005 tarihli 31. Olağan Kurultayda

kabul edilmiştir.)

EK GEÇİCİ MADDE 1- Bütünleşme + katılma kararının alındığı

18 Şubat 1995 tarihli Olağanüstü Kurultaydan başlayarak en geç üç

ay içinde, örgütlerin oluşturulması, üyelerin aktarılması ve kongre

döneminin başlamasına dönük hazırlıklar sonuçlandırılıp, hemen

kongreler ve Kurultay takvimi başlatılacak ve en geç 31 Ağustos 1995

tarihinde Olağan Kurultay yapılacaktır.

Bu dönem “Bütünleşme Süreci” olarak anılmaktadır.

EK GEÇİCİ MADDE 2- Bütünleşme süreci döneminde, Parti

Meclisi (120) üyeden oluşacaktır. Bu sayının altmışı, Partinin olağan

kurultayında seçilen asıl üyeler ile boşalma halinde göreve çağrılmış

ve çağrılacak yedeklerden oluşur. Geri kalan altmış üye ise, katılma

kararı veren Partinin, olağan kurultayında seçilmiş asıl üyeler ile yedek

üyelerin, altmışa tamamlanması ile oluşacaktır.

Katılma kararı alan Partinin bu altmış üyesi, Kurultayda tek listeyle

seçilir.

Bu seçimlerde Tüzüğün 55. maddesinin onbirinci fıkrası uygulanmaz.

Seçimler Tüzüğün 48. maddesinin (j) bendinin dördüncü fıkrasında

belirtilen blok liste usulüyle yapılır.

Ayrılma veya başkaca nedenle boşalma halinde, eksikler, aynı Partinin,

seçilmiş yedek üyelerinden tamamlanır. Bu yolla çağrılacak yedek üye

kalmamasıhalinde kurul, eksilen sayısıyla göreve devam eder.

EK GEÇİCİ MADDE 3- Bütünleşme süreci döneminde, Yüksek

Disiplin Kurulu (30) üyeden oluşacaktır.

Bu üyelerden (15)’i, Partinin olağan kurultayında seçilen asıl üyelerden,

boşalma halinde göreve çağrılacak yedek üyelerden tamamlanarak

oluşturulur.

Geri kalan (15) üye ise, katılma kararı veren Partinin, olağan kurultayında

seçilmiş asıl üyeler ile yedek üyelerden (15)’e tamamlanır.

Katılma kararı alan Partinin, bu onbeş üyesi, kurultayda tek listeyle

seçilir.

Bu seçimde ek geçici madde 2’nin ikinci fıkrasında belirtilen şekilde

blok liste usulü ile yapılır.

Ayrılma veya başkaca nedenle boşalma halinde, eksikler aynı Partinin

seçilmiş yedek üyelerinden tamamlanır. Bu yolla çağrılacak yedek üye

kalmaması halinde kurul, eksilen sayısıyla göreve devam eder.

EK GEÇİCİ MADDE 4- Bütünleşme süreci döneminde Merkez

Yönetim Kurulu (40) üyeden oluşacaktır.

Bu (40) üyeden, (20)’si, Parti Meclisi’nce seçilmiş olup halen görev

yapan üyelerdir. Geri kalan (20) üye, katılma kararı veren Partinin,

son olağanüstü kurultayında seçilmiş olan Parti Meclisi’nce, Merkez

Yönetim Kurulu üyeliğine seçilmiş olanlar ile yine aynı Parti Meclisince

seçilerek (20)’ye tamamlanmak üzere belirlenecek üyelerden oluşur.

EK GEÇİCİ MADDE 5- Partinin Genel Başkanlık Kurulu, icra organı

olarak görev yapmak üzere, Tüzüğün ilgili maddesine göre ve iki

partiden eşit sayıda seçilmiş üyelerden oluşur.

Kurul, Genel Başkanın başkanlığında Genel Başkan Yardımcıları, Genel

Sekreter, Genel Sekreter Yardımcıları ile Genel Sayman’dan kurulur.

EK GEÇİCİ MADDE 6- Bütünleşme sürecinde Partinin il, ilçe ve

belde örgütleri, ilke olarak eşitlik temelinde (katılan parti ile) mevcut

yönetimlerden oluşturularak MYK’ca atanır. MYK, gerekli gördüğü

durumlarda, eşitlik ilkesini gözeterek, doğrudan atama yoluyla kurul

görevlendirebilir. Örgüt yönetim birimlerinin üye sayıları, bu süreçte,

yönetim kurulu üye sayısı fazla olan Partinin Tüzüğünde belirtilen

sayıların en çok iki katını aşmayacak biçimde MYK’ca saptanır.

Bu yöntemle belirlenen sayı için eksik kalan üyeler, katılan Partinin

kongresince seçilen il, ilçe ve belde yönetim kurulu asıl üyeleri ile

yedek üyelerinden tamamlanır. Yedek üyelerin yetmediği durumlarda,

o partinin üyelerinden MYK’ca seçilen üyelerle tamamlanır ve atanır.

Birleşme gününde, sadece bir partinin örgütü bulunan yerlerde, o yerin

örgüt kurulunun eksik üyeleri, eşitlik esası gözetilerek, MYK tarafından

tamamlanarak atanır.

Eşit sayılarla oluşturulan kurulların başkanlarının, kurulca, kendi

içinden veya partililer arasından, seçimle belirlenmesi esastır.

Bu kurulların görev bölümü ve işleyişinde Parti Tüzüğü uygulanır.

İl, İlçe ve Belde Meclislerinin çalışma esasları MYK’ca belirlenir.

Yönetimlerde ve organlarda, bu yöntemle ve eşitlik esasına göre

oluşturulan il, ilçe ve belde örgütleri, olağan kongreleri yapılarak, yeni

il, ilçe meclislerinin seçimine kadar görev yapacaklardır.

EK GEÇİCİ MADDE 7- Katılma kararı veren Partinin Genel

Merkezi’nde bulunan, en son 31 Aralık 1994 günü Cumhuriyet

Başsavcılığı’na gönderilmiş üye listelerinde yazılı üyeleri, olağanüstü

kurultayın katılmayı kabul kararı ile katılınan partinin üyesi olurlar. Bu

listeler, katılma kararı veren partinin diğer belgeleri ile birlikte Parti

Genel Sekreterliği’ne teslim edilir. Listelerde yazılı üyeler, Parti Genel

Sekreterliği’nce, ilgili ilçe başkanlıklarına gönderilir. Bu listelerde yazılı

üyeler, bu Tüzüğün 8/1 maddesinde yazıldığı gibi sandık çevresine

göre ayrılırlar ve üye listelerine yazılırlar.

Oy kullandığı sandık saptanamamış olanlara mektup veya ilan yoluyla

duyuru yapılır. Durumunu belgelendirenler, oy kullandığı sandığa göre

listeye yazılırlar.

EK GEÇİCİ MADDE 8- Bütünleşme süreci döneminde, il disiplin

kurulları (18) üyeden oluşur. Bu üyelerden dokuzu, il kongrelerinde

seçilen ve halen görev yapan il disiplin kurulu üyeleridir. Diğer dokuz

üye, katılma kararı veren partinin il kongresinde seçilmiş disiplin

kurulu asıl üyeleri ile yedek üyelerden tamamlanma yoluyla saptanan

üyelerden oluşur ve kurul, eşitlik esası gözetilerek MYK’ca atanır.

EK GEÇİCİ MADDE 9- Bütünleşme süreci döneminde, eşitlik esasına

göre oluşturulmuş il, ilçe meclisleri ile il disiplin kurulundan istifa ya

da başka nedenlerle ayrılma olursa; ayrılan üyelerin yeri aynı Partinin

seçilmiş yedek üyeleri çağrılarak doldurulur. Bu yolla çağrılacak üye

kalmamış ise, kurul eksilen sayısı ile göreve devam eder.

Bu eksilme nedeniyle üye tam sayısı yarıdan bir aşağı düşerse, o meclis

veya kurul düşmüş sayılır. Bu halde, ilgili İl veya İlçe Başkanı durumu

hemen Genel Sekreterliğe bildirir. MYK, gecikmeden olağan kongreye

kadar görev yapacak yeni bir meclis veya kurul oluşturur.

Bu oluşumun eşit sayıda üyelerden kurulmasına özen gösterilir.

EK GEÇİCİ MADE 10- Bütünleşme süreci döneminde, seçimli

olağanüstü kurultayla ilgili Tüzüğün 54. Maddesinin dördüncü

fıkrasının uygulanması halinde; 18 Şubat 1995 tarihinde toplanan

“Bütünleşme Genel Kurulu”nda her iki Partinin oy kullanma hakkına

sahip kurultay delegeleri toplanarak, seçimi yapılacak organlar için

Genel Başkan, Parti Meclisi üyeleri ve Yüksek Disiplin Kurulu üyelerini

birlikte ve her iki Partiden eşit sayıda olacak şekilde seçerler.

Bu yöntemle belirlenen organlar, olağanüstü kurultayda yapılacak

seçimde aynen benimsenerek seçilecektir.

EK GEÇİCİ MADDE 11- 18 Şubat 1995 günlü Olağanüstü Kurultayda

kabul olunan ve (11) ek geçici maddeden oluşan bu hükümler, 31

Ağustos 1995 gününe kadar devam edecek olan Bütünleşme Süreci

Dönemi için yürürlüğe konmuş bulunmaktadır. Sürenin bitimiyle

yürürlükten kalkacaktır.

EK GEÇİCİ MADDE 12- 18 Nisan 1999 günü yapılacak milletvekili ve

yerel yönetim genel seçimlerinde aday olmak için görevlerinden istifa

eden il ve ilçe başkanları ile il ve ilçe meclisleri üyelerinin veya kurul

boşalmışsa boşalan kurulun yerine MYK’ca atama yapılır. (28.12.1998

tarihli karar ile)

GEÇİCİ MADDE (11) (26.02.2012 tarihli 16. Olağanüstü

Kurultay’da kabul edilen madde)

1 Mart 2012 tarihine kadar kongrelerini yapmış olan il ve ilçelerde

yönetim kurulu üye sayılarında Tüzüğün yürürlüğe girmesi sonucunda

doğacak eksiklikler, yedek üyelerden tamamlanır.

YÜRÜRLÜK VE YÜRÜTME

Madde-87

A) Bu Tüzük, kurultayca kabul edildiği tarihte (10 Mart 1993) yürürlüğe

girer.

B) 27-30 Kasım 1976 günlerinde toplanan CHP 23. Kurultayınca

onaylanan Tüzük yürürlükten kaldırılmıştır.

C) Tüzüğün 29 ve 33. maddelerine birer son fıkra eklenmesine, 42/E,

56/2, 61/2 fıkralarının değiştirilmesine ve geçici 6. madde eklenmesine

dair tüzük değişikliği 8 Ocak 1994 günü toplanan Kurultayca

onaylanarak yürürlüğe girmiştir.

D) Bu Tüzük hükümlerini Cumhuriyet Halk Partisi Parti Meclisi yürütür.

E) Bu Tüzük değişiklikleri, Kurultayda görüşülerek kabul edilmesinden

sonra derhal yürürlüğe girer; ancak 27. maddenin ikinci fıkrası; 29.

maddenin 1 ve 4. fıkraları, 33. maddenin 1 ve 4. fıkraları ve bu tüzük

değişikliğinin 1. ek maddesinin (b), (c), (d), (e) bendleri ile geçici 1.

maddenin (a) bendi Tüzük değişikliğini izleyen ilk olağan kongrede

uygulanır. (01.07.2001 günlü kurultayda yapılan düzenleme ve yürürlük

hükmü)

F) Tüzüğün 9., 29., 31., 33., 35., 38., 39., 42., 43., 48., 51., 55., 64., 74.,

78., 79., 87. maddeleri 21.12.2008 tarihli 14. Olağanüstü Kurultayda

değiştirilmiş; değişiklikler 01 Nisan 2010 tarihli Parti Meclisi kararıyla

yürürlüğe girmiştir.

G) 26 Şubat 2012 tarihinde toplanan 16. Olağanüstü Kurultay

tarafından bu Tüzükte yapılan değişiklikler, aşağıdaki istisnalar

dışında 01 Mart 2012 tarihinde; Tüzüğün Parti Meclisi kenar başlıklı

37., Merkez Yönetim Kurulu kenar başlıklı 39., Kurultay Görüşmeleri

ve Kararları kenar başlıklı 55. ve Kurultayda Seçimler kenar başlıklı

55a maddelerindeki değişiklikler ise Cumhuriyet Halk Partisi’nin 34.

Olağan Kurultayının toplandığı gün yürürlüğe girer. (26.02.2012 tarihli

16. Olağanüstü Kurultay’da kabul edilen bent)

Gençlerimiz ve aydınlarımız ne için yürüdüklerini ve ne yapacaklarını öncelikle kendi düşüncelerinde iyice kararlaştırılmalı, onları halk tarafından iyice benimsenip kabul edilebilir bir hâle getirmeli, onları ancak ondan sonra ortaya atmalıdır. Ben çok ümitliyim ki, gençlerimiz bunu yapacak derecede yetişkindir. Biliyorum ki ihtiyarlarımız gibi gençlerimizin de tecrübeleri vardır. Zira milletimizin yakın senelere ait gördüğü acı dersler, yakın yılların en yoğun olaylar ile dolu oluşu, devrimizin gençlerini eski devirlerin ihtiyarları kadar ve belik onlardan fazla olayın şahidi, dolaysıyla gençliğimizi ihtiyarlar kadar tecrübe sahibi yaptı. Herhangi bir gencimiz yaşadığı devrin belki üç katı oranında olaya şahit olduğu için her gencimiz üç misli yaş sahibi sayılabilir, onları da ihtiyarlar gibi tecrübeli kabul edebiliriz. Gençliğimizin sahip oldukları bu tecrübelerden istifade ederek çalışkan, memlekete faydalı ve büyük imanla donatılmış olarak vazifelerini hakkıyla yerine getireceklerine eminim.